Trẻ sơ sinh bị nôn vọt: Nguyên nhân và cách xử trí

Nôn trớ, ọc sữa… là những hiện tượng rất thường gặp ở trẻ. Tuy nhiên nếu gặp tình trạng trẻ sơ sinh bị nôn vọt thì các mẹ chớ nên chủ quan vì có thể đây là những dấu hiệu ban đầu của bệnh lý nguy hiểm. Vậy nguyên nhân và cách xử lý vấn đề này ra sao? Bố mẹ hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây của Bioamicus nhé.

1. Tìm hiểu nôn vọt là gì?

Nôn vọt khác với nôn trớ thông thường ở trẻ nhỏ, đây là hiện tượng chất nôn trào mạnh ra ngoài miệng trẻ. Khác với tình trạng trẻ sơ sinh ọc sữa, khi nôn vọt sẽ nôn rất mạnh, xa và thời gian ngắn hơn nôn bình thường.

Trẻ sơ sinh bị nôn vọt thường xảy ra khá đột ngột và không hề có dấu hiệu báo trước. Điều này cũng khiến bố mẹ rất hoang mang, hoảng hốt và không biết xử lý thế nào.

2. Nguyên nhân nào dẫn đến trẻ sơ sinh bị nôn vọt?

Trẻ sơ sinh bị nôn vọt thường do một trong các nguyên nhân chính sau:

2.1. Trẻ nôn vọt do bị hẹp môn vị

Môn vị có vai trò như một chiếc van để giữ thức ăn ở dạ dày trong quá trình nhào trộn cho đến khi đủ nhuyễn để sẵn sàng tiêu hóa tiếp ở ruột non.

Hẹp môn vị ở trẻ sơ sinh là tình trạng thức ăn (thường là sữa) và dịch vị dạ dày lưu thông xuống tá tràng bị cản trở hoặc tắc nghẽn. Sữa thường bị ứ đọng lại trong dạ dày không xuống được ruột hoặc xuống rất hạn chế.

Hẹp môn vị thường xảy ra trong ba đến năm tuần sau khi sinh. Các triệu chứng đặc trưng có thể kể đến như trẻ nôn vọt, bụng căng tức, đau quặn, hay quấy khóc, dễ bị táo bón…

Nếu như không được xử lý kịp thời, hẹp môn vị có thể khiến trẻ bị mất nước, suy dinh dưỡng và rối loạn hệ tiêu hóa nghiêm trọng.

Trẻ sơ sinh bị nôn vọt do hẹp môn vị

2.2. Trẻ sơ sinh bị nôn vọt do trào ngược

Trào ngược dạ dày thực quản cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh bị nôn vọt. Ở trẻ sơ sinh, dạ dày chưa tạo thành góc cong rõ ràng với thực quản. Vì thế, sữa cùng thức ăn rất dễ bị trào ngược lên và đẩy mạnh ra ngoài gây tình trạng trẻ nôn vọt.

Hơn nữa, dạ dày của trẻ dễ bị kích thích gây co bóp mạnh. Do vậy, nếu bé vui đùa quá mức, vận động mạnh khi ăn hoặc bố mẹ bế xốc trẻ lên cũng sẽ khiến trẻ sơ sinh bị nôn vọt sữa.

Tình trạng trào ngược có thể giảm dần dần khi trẻ lớn lên. Nhưng nếu tình trạng này kèm theo một số biểu hiện nghiêm trọng sau thì mẹ cần liên hệ ngay với chuyên gia để được tư vấn:

– Trẻ sơ sinh bị nôn vọt ra chất nôn màu vàng hoặc xanh lá cây.

– Khó thở, quấy khóc.

– Viêm hầu họng do trào ngược dạ dày thực quản nhiều lần.

2.3. Viêm dạ dày – ruột gây nôn vọt ở trẻ nhỏ

Tình trạng viêm thường do trẻ ngậm ngón tay bẩn hoặc ăn thức ăn bị nhiễm trùng. Loại virus thường gặp nhất gây ra tình trạng này ở trẻ là rota virus. Đây là loại virus này rất dễ lây lan và có số lượng nhiều trong mẫu phân của trẻ bị bệnh.

Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi khiến cho các bé rất khó chịu. Tình trạng này có những dấu hiệu đặc trưng bao gồm:

– Nôn vọt ở trẻ nhỏ, chất nôn thường màu trắng đục và có bọt.

– Tiêu chảy liên tục

– Sốt hoặc đau bụng

– Vì vậy, khi bố mẹ thấy dấu hiệu trẻ nôn vọt cần đi khám ngay ở các cơ sở y tế uy tín để có chẩn đoán chính xác nhất.

2.4. Trẻ sơ sinh bị nôn vọt do lồng ruột

Lồng ruột là hiện tượng một đoạn ruột phía trên trong quá trình nhu động di chuyển và chui vào lòng đoạn ruột phía dưới hoặc ngược lại. Điều đó làm tắc nghẽn sự lưu thông của ruột và gây tổn thương tại các đoạn ruột đó.

Lồng ruột thường gặp nhiều nhất ở trẻ sơ sinh đặc biệt là giai đoạn trẻ 3 – 6 tháng tuổi. Các bé trai có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 – 3 lần so với các bé gái. Khi bị lồng ruột, trẻ thường có các triệu chứng như:

– Khóc thét đột ngột.

– Co gối lên ngực do đau bụng từng cơn,

– Dạ dày co thắt.

– Nôn vọt, ngay cả khi không còn thức ăn vẫn nôn.

Nguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh bị nôn vọt

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể bị nôn vọt sữa liên tục, đi ngoài phân nhầy, máu, mệt lả và sốt cao. Bệnh lồng ruột ở trẻ em diễn biến rất nhanh. Nếu không được điều trị kịp thời thì bệnh có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm.

2.5. Trẻ ăn quá nhiều

Trẻ sơ sinh bị nôn vọt cũng có thể do ăn quá no. Trẻ bú quá nhiều hoặc bú không đúng cách dẫn đến đầy hơi trong bụng. Điều đó vô tình dẫn đến tình trạng quá tải thức ăn trong dạ dày. Thức ăn tích tụ trong dạ dày tạo điều kiện thuận lợi cho các hại khuẩn phát triển. Đồng thời khiến dạ dày tăng co bóp để đẩy tống chất độc và thức ăn ra ngoài khiến trẻ bị nôn vọt đột ngột.

3. Trẻ sơ sinh hay nôn vọt gây ảnh hưởng gì?

Trẻ sơ sinh bị nôn vọt thường xuyên rất dễ xảy ra tình trạng mất nước. Khi đó, trẻ thường có biểu hiện:

– Môi và lưỡi bị khô, đỏ rát

– Trẻ quấy khóc nhưng không có nước mắt.

– Táo bón, mệt mỏi và hay ngủ chìm giấc.

Trường hợp trẻ mất nước nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy thận hoặc ảnh hưởng đến chức năng não bộ.

Trẻ bị nôn vọt khiến thức ăn bị tống xuất ra khỏi hệ tiêu hóa thay vì hấp thu. Nếu điều này diễn ra trong một thời gian dài sẽ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm tăng cân và thậm chí là sụt cân.

Nôn vọt thường xuất hiện đột ngột với lực phun khá mạnh. Điều đó có thể vô tình khiến cho dạ dày và thực quản của trẻ bị tổn thương. Thậm chí là rách thực quản nếu tình trạng này lặp đi lặp lại. Biểu hiện thường thấy là trong chất nôn của trẻ sẽ xuất hiện vết máu hoặc chất nôn có màu đỏ/hồng.

Khi thấy dấu hiệu này, bố mẹ nên bình tĩnh để xử trí tình huống của trẻ, sau đó đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để có chẩn đoán chính xác nhất.

Trẻ bị nôn vọt có ảnh hưởng gì?

4. Cách xử trí trẻ sơ sinh bị nôn vọt tại nhà

Khi trẻ sơ sinh bị nôn vọt, ngay lập tức mẹ nên nghiêng đầu trẻ sang một bên để trẻ không bị sặc chất nôn. Đồng thời phải nhanh chóng hút các chất nôn trong mũi, miệng, họng của trẻ bằng khăn ướt hoặc gạc y tế.

Mẹ nên trấn an tinh thần của trẻ bằng cách vỗ nhẹ 2 bên lưng của trẻ để trẻ tránh bị hoảng hốt và quấy khóc dẫn đến sặc chất nôn gây nguy hiểm.

Tiếp theo, mẹ hãy vệ sinh sạch sẽ cho trẻ bằng nước ấm và xoa dịu dạ dày của trẻ.

Khi trẻ đã hết cơn nôn vọt, mẹ nên bù đủ lượng dịch cho trẻ để tránh tình trạng trẻ bị mất nước quá nhiều. Cách phổ biến và hiệu quả nhất là sử dụng dung dịch Oresol để có thể cung cấp đầy đủ cả nước và điện giải cho trẻ. Mẹ có thể tạm thời thay thế sữa mẹ bằng dung dịch điện giải trong khoảng 8 tiếng sau khi hết cơn nôn vọt.

– Số lượng: Công thức khuyến nghị là 50ml/ 1kg cân nặng. Ví dụ trẻ nặng 9kg thì cần bổ sung 450ml Oresol tương đương với 100 muỗng cà phê.

– Cách sử dụng: Trẻ sơ sinh bị nôn vọt thường sẽ rất khát nên có xu hướng uống nhiều nước hoặc uống một ngụm nước đầy. Điều này lại vô tình gây nên sặc và nôn. Vì vậy mẹ cần kiểm soát lượng nước trẻ uống bằng cách cho trẻ uống từng muỗng nhỏ (khoảng 5 mL) và cách nhau 5 phút.

– Thời điểm uống: Mẹ nên cho bé uống sau khi trẻ đã bớt nôn và bình tĩnh trở lại, thường vuốt ngực cho bé khoảng 5 phút sau cơn nôn vọt rồi mới cho uống. Duy trì cho trẻ uống trong khoảng 8 giờ sau khi nôn hoặc đến khi tình trạng nôn ổn định hơn.

Bù nước cho trẻ bị nôn vọt bằng Oresol

Tùy vào nguyên nhân gây ra tình trạng nôn vọt ở trẻ sơ sinh, bố mẹ có thể tham khảo thêm một số cách điều trị dưới đây:

– Nếu trẻ bị hẹp môn vị gây nôn vọt thì biện pháp phẫu thuật để mở rộng môn vị là rất cần thiết.

– Nếu trẻ sơ sinh bị nôn vọt do trào ngược dạ dày thực quản thì bố mẹ nên quan sát lượng ăn của trẻ hằng ngày để xác định lượng thức ăn phù hợp với trẻ. Bố mẹ có thể cho trẻ ăn ít đi trong mỗi lần ăn và tăng số lần cho ăn trong ngày lên để tránh trường hợp trẻ bị quá no dẫn đến nôn vọt.

– Nên để trẻ nằm thẳng trong khoảng 30 phút sau ăn để giảm tình trạng trào ngược gây nôn vọt ở trẻ sơ sinh.

– Theo dõi tình trạng nôn của trẻ trong khoảng 24 tiếng. Nếu thấy trẻ vẫn có dấu hiệu nôn vọt nhiều lần, đau bụng dữ dội, bố mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám tại các phòng khám uy tín để xác định nguyên nhân chính xác và hướng điều trị kịp thời.

Ngoài ra, mẹ có thể kết hợp sử dụng men vi sinh giúp bổ sung các lợi khuẩn đường ruột và phòng ngừa nôn vọt ở trẻ. Hiện nay, men vi sinh 10 chủng – BioAmicus Complete là sản phẩm được nhiều chuyên gia đánh giá cao được các bà mẹ lựa chọn.

BioAmicus Complete – Giải pháp hiệu quả cải thiện nôn trớ ở trẻ sơ sinh

BioAmicus Complete là sản phẩm được nhập khẩu từ Canada và phân phối chính hãng bởi công ty Dược phẩm Hunmed. Men vi sinh BioAmicus Complete đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của Hiệp hội men vi sinh quốc tế (IPA) nên rất an toàn đối với trẻ nhỏ. Đặc biệt, 10 chủng thuộc 2 nhóm lợi khuẩn quan trọng nhất đối với hệ tiêu hóa của trẻ là Lactobacillus và Bifidobacterium.

– Lactobacillus: Có tác dụng kìm hãm sự phát triển của các hại khuẩn, bổ sung lợi khuẩn và cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Lactobacillus giúp ngăn ngừa cũng như cải thiện triệu chứng đầy hơi, khó tiêu và hạn chế được tình trạng nôn vọt ở trẻ sơ sinh.

– Bifidobacterium: Nâng cao hệ miễn dịch, đóng vai trò như “tấm lá chắn” giúp ngăn chặn các vi khuẩn gây hại xâm nhập vào cơ thể gây viêm dạ dày, viêm ruột. Nhờ vậy mà hiện tượng trẻ sơ sinh bị nôn vọt sẽ được cải thiện hơn.

BioAmicus Complete – Giải pháp hiệu quả cải thiện nôn vọt ở trẻ sơ sinh

Men vi sinh BioAmicus Complete tự hào là dòng men mang lại hiệu quả cao cũng như vượt qua được nhiều thị trường khắt khe như Mỹ, Nhật Bản…

Hy vọng rằng với bài viết trên đây, bố mẹ đã có trong tay những thông tin hữu ích về nguyên nhân và cách xử lý khoa học khi trẻ bị nôn vọt. Đừng quên hotline 1900636885 cùng đội ngũ chuyên gia luôn sẵn sàng giải đáp những thắc mắc trong việc chăm sóc sức khỏe cho các bé. Truy cập website BioAmicus để trang bị nhiều hơn những kiến thức chăm con bố mẹ nhé.

Nguồn tham khảo:

https://www.webmd.com/children/what-to-know-projectile-vomiting-children

https://www.healthline.com/health/projectile-vomiting