Trẻ bị viêm da cơ địa kiêng ăn gì? Top 8 thực phẩm cần tránh

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ. Vậy trẻ bị viêm da cơ địa kiêng ăn gì để hạn chế bùng phát? Dưới đây là 8 nhóm thực phẩm mà ba mẹ cần đặc biệt lưu ý khi xây dựng thực đơn cho bé.

Tại sao chế độ dinh dưỡng quan trọng với trẻ viêm da cơ địa?

Trẻ bị viêm da cơ địa thường có nguy cơ dị ứng thực phẩm cao hơn so với trẻ khỏe mạnh. Theo nghiên cứu, có đến khoảng 30-40% trẻ mắc viêm da cơ địa có vấn đề dị ứng thực phẩm.

Khi tiêu thụ các loại thực phẩm dễ gây dị ứng, trẻ mắc viêm da cơ địa có thể xuất hiện phản ứng viêm mạnh, khiến triệu chứng viêm da cơ địa trở nên trầm trọng hơn, kéo dài thời gian điều trị và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ.

Do đó, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp là yếu tố quan trọng trong quá trình kiểm soát viêm da cơ địa ở trẻ. Ba mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được đánh giá nguy cơ dị ứng và cân nhắc thực hiện xét nghiệm test dị ứng nếu cần thiết.

Bất kỳ chế độ ăn kiêng nào cũng cần có sự hướng dẫn và theo dõi y tế, nhằm đảm bảo loại bỏ đúng thực phẩm gây dị ứng mà không làm thiếu hụt dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ.

Trẻ viêm da cơ địa nên kiêng ăn gì?

Dưới đây là một số nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng, thường liên quan đến tình trạng viêm da cơ địa mà ba mẹ cần đặc biệt lưu ý:

1. Sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò là loại dị ứng phổ biến nhất ở trẻ nhỏ và cả trẻ viêm da cơ địa. Khi tiêu thụ sữa hoặc các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua..., trẻ có thể xuất hiện các phản ứng như đỏ da, ngứa ngáy, nổi mẩn hoặc làm nặng hơn các tổn thương da sẵn có.

Tuy nhiên, sữa vẫn là nguồn cung cấp canxi, protein và nhiều vi chất thiết yếu hỗ trợ phát triển thể chất và chiều cao của trẻ. Do đó, nếu nghi ngờ con bị dị ứng đạm sữa, ba mẹ không nên tự ý loại bỏ sữa khỏi khẩu phần mà cần đưa trẻ đi khám để được tư vấn thay thế phù hợp - chẳng hạn như sử dụng sữa thủy phân đạm, sữa thực vật bổ sung dinh dưỡng hoặc các giải pháp cân bằng khác.

2. Trứng

Trứng là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng nhất ở trẻ nhỏ, chỉ xếp sau sữa. Dị ứng trứng thường xuất hiện trong giai đoạn trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi.

Theo thống kê, khoảng 20% trẻ bị dị ứng trứng sẽ hết dị ứng trong năm đầu tiên và gần 2/3 trẻ có thể dung nạp trứng trở lại khi lên 5 tuổi. Một số trẻ có thể dung nạp trứng đã nấu chín kỹ nhưng vẫn phản ứng với trứng sống hoặc chưa chín hoàn toàn.

Nếu nghi ngờ trứng là nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da cơ địa, ba mẹ nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa dị ứng và thực hiện test da hoặc xét nghiệm cần thiết. Việc loại bỏ trứng khỏi khẩu phần ăn cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh gây thiếu hụt dinh dưỡng.

3. Hải sản

Trẻ bị viêm da cơ địa thường có nguy cơ dị ứng với hải sản cao hơn, đặc biệt là các loại cá biển, tôm, cua, sò, hàu, ngao,.... Các phản ứng thường gặp bao gồm phát ban, ngứa, nổi mề đay, thậm chí sốc phản vệ trong những trường hợp nặng.

Mức độ nhạy cảm cũng có thể khác nhau giữa từng trẻ - có trẻ phản ứng với hầu hết các loại hải sản, nhưng cũng có trẻ chỉ dị ứng với nhóm động vật giáp xác (tôm, cua) hoặc thân mềm (hàu, ngao).

Vì vậy, khi lần đầu cho trẻ ăn hải sản, ba mẹ cần theo dõi cẩn thận biểu hiện của con. Trong trường hợp nghi ngờ dị ứng, nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định rõ loại hải sản cần tránh nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ.

Hải sản là nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng cho trẻ viêm da cơ địa

4. Quả hạch

Quả hạch như hạnh nhân, óc chó, hạt điều và đậu phộng,... là những thực phẩm dễ gây dị ứng, đặc biệt ở trẻ bị viêm da cơ địa.

Nếu trẻ nhạy cảm với nhóm thực phẩm này, các triệu chứng có thể xuất hiện sau khi ăn như ngứa, nổi ban, sưng tấy hoặc khó chịu ở vùng da tổn thương.

Dị ứng quả hạch thường kéo dài đến tuổi trưởng thành và có nguy cơ gây phản ứng nghiêm trọng. Do đó, nếu trẻ đã được xác định dị ứng, ba mẹ có thể cần loại bỏ hoàn toàn quả hạch khỏi khẩu phần ăn của trẻ.

5. Đậu nành

Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành (như sữa đậu nành, đậu phụ, tào phớ, nước tương,...) có thể gây dị ứng ở một số trẻ bị viêm da cơ địa.

Khi bị dị ứng với đậu nành, trẻ có thể gặp nhiều phản ứng đa dạng như: rối loạn tiêu hóa (nôn, tiêu chảy, đau bụng, phân lẫn máu), triệu chứng ngoài da (phát ban, nổi mề đay, chàm), hoặc phản ứng hô hấp (nghẹt mũi, viêm mũi, ho, khò khè, khó thở).

6. Thực phẩm giàu histamine

Một số thực phẩm như xúc xích, cá ngừ, cá thu đao, thịt lợn chế biến sẵn, cải bó xôi, đậu phộng, cam, cà chua,… có chứa hàm lượng histamine cao - một loại amin sinh học có thể gây ra phản ứng không mong muốn ở những người nhạy cảm.

Khi tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu histamine trong một thời gian ngắn, cơ thể có thể không kịp phân giải, dẫn đến hiện tượng không dung nạp histamine. Ở trẻ mắc viêm da cơ địa, tình trạng này có thể gây ra cơn ngứa dữ dội, nổi sẩn đỏ, chảy dịch ở tổn thương hở trên da,...

Ngoài ra, các biểu hiện toàn thân như đau bụng, tiêu chảy, nổi mề đay, hắt hơi, nghẹt mũi, đau đầu, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim cũng có thể xuất hiện tùy theo mức độ nhạy cảm của từng trẻ.

7. Thực phẩm giàu niken

Niken là một nguyên tố vi lượng có mặt trong nhiều loại thực phẩm.Trẻ có cơ địa dị ứng hoặc mắc viêm da cơ địa nếu ăn quá nhiều thực phẩm giàu niken có thể làm bùng phát đợt viêm da, gây phát ban, thậm chí xuất hiện các mụn nước trên da.

Một số thực phẩm có hàm lượng niken cao ba mẹ cần lưu ý gồm: thực phẩm đóng hộp, socola, các loại đậu (đặc biệt là đậu nành, đậu Hà Lan,...), ngũ cốc nguyên cám (yến mạch, lúa mì,...), một số loại rau (rau chân vịt, măng tây, súp lơ,...).

8. Thực phẩm chứa gluten

Gluten là một loại protein có mặt trong các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen và các loại mì sợi hay bánh mì làm từ những ngũ cốc này. 

Dù hiện chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng khẳng định gluten là tác nhân trực tiếp gây bùng phát viêm da cơ địa, nhưng một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn kiêng gluten có thể góp phần cải thiện triệu chứng viêm da cơ địa. 

Đặc biệt, trẻ mắc bệnh celiac hoặc có tình trạng nhạy cảm với gluten không do celiac có thể nhận được lợi ích rõ rệt khi áp dụng chế độ ăn kiêng gluten.

Trẻ viêm da cơ địa cần thận trọng khi ăn thực phẩm từ lúa mì, lúa mạch

Lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho trẻ viêm da cơ địa

Không phải tất cả trẻ bị viêm da cơ địa đều cần kiêng hoàn toàn các thực phẩm kể trên. Việc loại bỏ thực phẩm nên được cá nhân hóa và theo dõi cẩn thận để tránh gây thiếu hụt dinh dưỡng. Ba mẹ có thể áp dụng các bước dưới đây:

• Ghi nhật ký thực phẩm: Theo dõi những gì trẻ ăn mỗi ngày cùng với các triệu chứng trên da hoặc tiêu hóa, từ đó xác định thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Các xét nghiệm như test da hoặc xét nghiệm máu IgE có thể giúp phát hiện dị ứng thực phẩm một cách chính xác hơn.
• Áp dụng phương pháp loại trừ: Loại bỏ tạm thời từng nhóm thực phẩm nghi ngờ trong khoảng 2-4 tuần, sau đó cho trẻ ăn lại để quan sát phản ứng (theo hướng dẫn của bác sĩ).
• Duy trì chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng: Nếu cần kiêng một số nhóm thực phẩm, hãy thay thế bằng nguồn dinh dưỡng phù hợp để đảm bảo trẻ vẫn được cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Kết luận

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng viêm da cơ địa ở trẻ. Việc kiêng các thực phẩm như sữa bò, hải sản, trứng, quả hạch, đậu nành, thực phẩm chứa gluten, thực phẩm giàu histamin và thực phẩm chứa niken có thể giúp giảm triệu chứng ở một số trẻ nhạy cảm với từng loại thực phẩm này.

Tuy nhiên, việc loại bỏ thực phẩm cần được thực hiện cẩn thận và dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo trẻ vẫn được cung cấp nguồn dinh dưỡng đầy đủ.

Hy vọng rằng bài viết trên đã mang đến cho ba mẹ những thông tin hữu ích giúp hành trình chăm sóc con yêu trở nên dễ dàng hơn. Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để được hỗ trợ bất cứ lúc nào.