Trẻ sơ sinh xì hơi nhiều: Nguyên nhân và giải pháp cải thiện hiệu quả

Mục lục

Xì hơi (hay còn gọi là đánh hơi) là một hoạt động sinh lý hoàn toàn tự nhiên của cơ thể để giải phóng lượng khí tích tụ trong đường ruột. Ở trẻ sơ sinh, hiện tượng này có thể xảy ra thường xuyên hơn người lớn, khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng: Liệu đây có phải dấu hiệu bất thường về tiêu hóa?

Hãy cùng BioAmicus tìm hiểu những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sơ sinh xì hơi nhiều và đâu là cách xử lý đúng để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn mỗi ngày!

Trẻ sơ sinh xì hơi nhiều - Nguyên nhân và giải pháp

Lý do khiến trẻ sơ sinh xì hơi nhiều

Khí trong đường ruột của bé chủ yếu đến từ hai nguồn: Không khí mà bé vô tình nuốt vào hoặc khí sinh ra trong quá trình vi khuẩn phân giải sữa hoặc thức ăn chưa được tiêu hóa hoàn toàn. Sự kết hợp của hai yếu tố này khiến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ dễ bị đầy hơi và thường xuyên đánh hơi trong những tháng đầu đời.

Bé nuốt phải nhiều không khí

Nuốt không khí là một nguyên nhân rất thường gặp khiến bé bị đầy hơi, chướng bụng. Trẻ có thể vô tình “nuốt khí” trong nhiều tình huống quen thuộc hằng ngày:

  • Khi bú mẹ: Nếu bé không ngậm bắt vú đúng cách, những khe hở giữa miệng bé và ti mẹ sẽ là “cửa ngõ” để không khí lọt vào cùng với dòng sữa.
  • Khi bú bình: Bình sữa bị nghiêng khiến sữa không lấp đầy núm vú, hoặc dòng sữa chảy quá nhanh/chậm đều có thể làm bé phải mút mạnh hơn hay nuốt vội, dẫn đến nuốt nhiều khí hơn bình thường.
  • Khi khóc nhiều: Những cơn khóc kéo dài khiến bé hít thở gấp gáp và nuốt phải một lượng lớn không khí. Điều này tạo thành vòng luẩn quẩn: đầy hơi -> khó chịu -> khóc -> nuốt thêm không khí -> càng đầy hơi hơn.
  • Khi dùng núm vú giả: Nếu núm vú không phù hợp với khoang miệng, bé có thể nuốt không khí trong lúc mút, tương tự như khi bú bình sai cách.

Táo bón

Khi trẻ bị táo bón, phân sẽ di chuyển chậm hơn và ở lại trong ruột già lâu hơn. Khoảng thời gian kéo dài này tạo điều kiện cho vi khuẩn đường ruột lên men phân, sản sinh ra một lượng khí lớn hơn bình thường. Điều này không chỉ gây ra tình trạng trẻ sơ sinh đánh hơi nhiều và to mà khí thường có mùi thối khó chịu.

Trẻ bị táo bón có thể gây đầy hơi và xì hơi nhiều

Táo bón cũng có thể là nguyên nhân khiến bé xì hơi nhiều

Bất dung nạp lactose

Bất dung nạp lactose là tình trạng cơ thể trẻ không sản xuất đủ lactase để tiêu hóa lactose - loại đường tự nhiên có mặt trong cả sữa mẹ lẫn sữa công thức. 

Khi đó, phần lactose không được tiêu hóa sẽ đi xuống ruột già và bị vi khuẩn lên men. Quá trình này tạo ra khí hydro, CO₂ và các acid béo chuỗi ngắn, gây ra hiện tượng đầy bụng, xì hơi nhiều và có thể kèm theo tiêu chảy.

Dị ứng đạm bò

Dị ứng đạm sữa bò là một phản ứng miễn dịch của cơ thể bé với protein có trong sữa bò. Protein này có thể truyền từ mẹ sang con qua sữa mẹ nếu mẹ tiêu thụ các sản phẩm từ sữa, hoặc có trực tiếp trong sữa công thức.

Các triệu chứng của dị ứng đạm bò không chỉ giới hạn ở đường tiêu hóa (như xì hơi nhiều, tiêu chảy, nôn trớ, có máu trong phân) mà còn có thể biểu hiện trên da (phát ban, chàm) và hệ hô hấp (khò khè, sổ mũi).

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Đường ruột là “ngôi nhà” của hàng nghìn tỷ vi sinh vật, bao gồm cả lợi khuẩn và hại khuẩn, cùng tạo nên hệ vi sinh vật đường ruột - giữ vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.

Ở trẻ sơ sinh, hệ vi sinh này còn non yếu và dễ bị mất cân bằng do nhiều yếu tố như sinh mổ, sử dụng nhiều kháng sinh, dinh dưỡng chưa phù hợp,... Khi số lượng lợi khuẩn suy giảm và hại khuẩn lấn át, quá trình tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng, dễ gây ra tình trạng đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng và xì hơi nhiều ở trẻ nhỏ.

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột có thể gây xì hơi nhiều

Hệ vi sinh đường ruột rất quan trọng với sức khỏe tiêu hóa của bé

Do thuốc

Việc sử dụng thuốc hoặc thực phẩm bổ sung không phù hợp có thể ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa của trẻ sơ sinh, khiến bé dễ bị đầy hơi và xì hơi nhiều hơn bình thường. Đối với trẻ bú mẹ, các loại thuốc hoặc chất bổ sung mà mẹ sử dụng cũng có thể tác động gián tiếp đến hệ tiêu hóa còn non nớt của bé thông qua sữa mẹ.

Trẻ sơ sinh xì hơi nhiều có tốt không?

Câu trả lời là: Có. Nếu bé chỉ đơn thuần xì hơi nhiều mà không kèm theo các dấu hiệu rối loạn tiêu hóa khác, thì đây là một phản ứng hoàn toàn bình thường.

Việc xì hơi giúp bé đẩy bớt lượng khí dư trong đường ruột ra ngoài, giảm cảm giác đầy hơi, chướng bụng và khó chịu. Một em bé sơ sinh có thể đánh hơi từ 10 - 20 lần mỗi ngày mà không có gì đáng lo ngại.

Vậy khi trẻ thường xuyên xì hơi to, có mùi thối thì sao? - Ba mẹ cũng đừng quá lo lắng.

Trẻ sơ sinh chưa thể kiểm soát các cơ vòng hậu môn như người lớn, nên khi có hơi, bé sẽ đẩy ra một cách tự nhiên - và đôi khi tạo ra âm thanh lớn.

Về mùi, đó là do vi khuẩn đường ruột phân giải các chất dinh dưỡng, đặc biệt là protein và các hợp chất chứa lưu huỳnh. Điều này cho thấy hệ vi sinh của bé đang phát triển hoặc bắt đầu có thể tiêu hóa các chất phức tạp hơn từ sữa mẹ, sữa công thức.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Nếu tình trạng xì hơi nhiều đi kèm với một hoặc nhiều các triệu chứng sau đây, đó có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang gặp vấn đề về hệ tiêu hóa. Ba mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được tư vấn cách điều trị phù hợp:

  • Bé khóc thét dữ dội, kéo dài và khó dỗ nín (Có thể là dấu hiệu của cơn đau quặn bụng - Hội chứng Colic).
  • Bé nôn trớ nhiều, đặc biệt là nôn vọt sau khi ăn.
  • Phân có biểu hiện bất thường: rất lỏng (tiêu chảy), quá cứng (táo bón), hoặc có chất nhầy, máu trong phân.
  • Bé bỏ bú, bú kém hoặc không tăng cân theo biểu đồ tăng trưởng của WHO.
  • Bụng bé chướng căng, cứng khi chạm vào.
  • Bé bị sốt.

Cách giảm xì hơi tại nhà cho bé

Dưới đây là những biện pháp an toàn và hiệu quả ba mẹ có thể áp dụng tại nhà để giúp bé cải thiện tình trạng đầy hơi, xì hơi nhiều và cảm thấy thoải mái hơn.

Điều chỉnh cách cho bé bú

Đây là bước quan trọng nhất để giảm lượng khí bé nuốt vào.

  • Ở trẻ bú mẹ: Đảm bảo bé ngậm bắt vú đúng cách: miệng bé mở rộng, ngậm trọn quầng vú chứ không chỉ riêng núm vú, cằm tựa hoàn toàn vào vú mẹ,... Bạn có thể tìm đến các chuyên gia tư vấn sữa mẹ để được hướng dẫn cụ thể.
  • Cho bú bình: Giữ bình sữa ở một góc nghiêng đủ để sữa luôn lấp đầy núm vú, tránh để bé mút phải không khí. Sử dụng các loại bình sữa chống đầy hơi có hệ thống van thông khí hoặc núm vú có dòng chảy chậm cũng là một lựa chọn tốt.

Vỗ ợ hơi thường xuyên

Thay vì đợi đến khi bé bú xong mới vỗ ợ hơi, ba mẹ có thể thử vỗ ợ hơi cho trẻ thường xuyên hơn. Theo khuyến nghị từ Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ AAP, ba mẹ nên vỗ ợ hơi cho bé giữa cữ bú (khi chuyển bên vú mẹ hoặc sau khi bé bú được khoảng 60 - 90ml sữa bình) và cả sau khi bú xong. Việc này giúp đẩy khí ra khỏi dạ dày trước khi chúng đi xuống đường ruột.

Vỗ ợ hơi cho bé giúp giảm xì hơi hiệu quả

Vỗ ợ hơi thường xuyên giúp trẻ tránh bị đầy hơi và giảm xì hơi hiệu quả

Massage bụng cho bé

Massage là một cách tuyệt vời để giúp khí di chuyển trong đường ruột và thoát ra ngoài. Mẹ có thể nhỏ vài giọt dầu massage dành cho trẻ em ra tay, xoa ấm và nhẹ nhàng massage bụng cho bé theo chiều kim đồng hồ. Động tác massage này cũng có tác dụng trong trường hợp bé táo bón, giúp kích thích nhu động ruột để trẻ đi ngoài dễ dàng hơn.

Bài tập đạp xe

Đặt bé nằm ngửa, nhẹ nhàng cầm hai chân bé và di chuyển theo chuyển động như đang đạp xe đạp. Động tác này tạo áp lực nhẹ lên bụng và giúp đẩy khí ra ngoài. Mẹ cũng có thể nhẹ nhàng gập hai đầu gối của bé lên phía bụng và giữ trong vài giây.

Tummy time

Khi bé thức và có người giám sát, hãy cho bé nằm sấp trong vài phút. "Tummy time" không chỉ giúp bé phát triển cơ cổ và lưng mà còn tạo áp lực nhẹ nhàng lên bụng, hỗ trợ việc giải phóng khí ra ngoài.

Điều chỉnh chế độ ăn

Ở trẻ bú sữa công thức, nếu bé xì hơi nhiều kèm theo biểu hiện khó chịu khác về tiêu hóa, ba mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị bất dung nạp lactose hoặc dị ứng đạm sữa bò và cần được chuyển sang loại sữa công thức chuyên biệt phù hợp hơn với cơ địa.

Bổ sung men vi sinh

Nghiên cứu cho thấy, các lợi khuẩn trong men vi sinh có tác dụng giúp cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột, cải thiện khả năng tiêu hóa và sức khỏe miễn dịch của trẻ sơ sinh, từ đó góp phần làm giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như: đầy hơi, khó tiêu, táo bón, tiêu chảy,...

Mời mẹ tham khảo sản phẩm BioAmicus Complete chứa 10 chủng lợi khuẩn đến từ Canada dành cho bé:

men 10 chủng bioamicus - men vi sinh 10 chủng đầu tiên
BioAmicus Complete - Bổ sung 10 chủng lợi khuẩn cho trẻ
480.000đ

Hy vọng rằng bài viết trên đã mang đến cho ba mẹ những thông tin hữu ích, giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề xì hơi nhiều ở trẻ sơ sinh và cách xử trí hiệu quả để cải thiện tình trạng này tại nhà. Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để nhận hỗ trợ bất cứ lúc nào.


Bài viết liên quan

Gọi ngay