Trẻ kém hấp thu: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách khắc phục

Theo thống kê của Bộ Y tế có khoảng 60% trẻ nhỏ thiếu kẽm, sắt, vi chất do trẻ kém hấp thu. Vậy đâu là dấu hiệu cho thấy con đang kém hấp thu, mẹ nên làm gì để khắc phục? Mời mẹ đón đọc bài viết sau. 

1. Kém hấp thu ở trẻ là gì? 

Kém hấp thu là tình trạng rối loạn khả năng hấp thu chất dinh dưỡng. Trẻ kém hấp thu có thể bị khó tiêu, suy dinh dưỡng. Kém hấp thu làm chậm quá trình khôn lớn của con. 

Trẻ mắc kém hấp thu có thể không hấp thu hoặc bị quá tải hấp thu với mọi dinh dưỡng hoặc bất dung nạp với một nhóm chất nhất định. Các tình trạng bất dung nạp protein, lactose cũng thuộc chứng kém hấp thu. 

2. Dấu hiệu trẻ kém hấp thu dinh dưỡng

Dưới đây là một vài dấu hiệu báo hiệu trẻ gặp vấn đề hấp thu dinh dưỡng mẹ cần lưu ý để quan sát ở con. 

2.1. Các dấu hiệu trên hệ tiêu hóa

Đây là nhóm dấu hiệu dễ nhận biết nhất vì đường tiêu hóa là nơi trực tiếp hấp thu dưỡng chất:

• Đi phân sống (thức ăn còn lẫn trong phân), phân nhầy hoặc có mùi chua/hôi hơn bình thường
• Tiêu chảy kéo dài hoặc táo bón tái diễn.
• Đầy hơi, chướng bụng, bé hay xì hơi, bụng kêu ọc ọc.
• Dễ nôn trớ, đặc biệt sau bú hoặc sau bữa ăn.
• Biếng ăn, ăn ít, từ chối một số loại thực phẩm.
• Trường hợp bất dung nạp lactose/đạm sữa bò: Sau khi uống sữa trẻ có thể đau bụng, tiêu chảy, nổi ban hoặc trớ nhiều.

Kém hấp thu khiến trẻ đau bụng, đầy bụng khó tiêu, tiêu chảy...

2.2. Dấu hiệu thiếu vi chất

Trẻ kém hấp thu có khả năng cao thiếu các vi chất thiết yếu như: kẽm, sắt, vitamin D, canxi, vitamin A, vitamin C,... dẫn đến các biểu hiện thường gặp như:

• Biếng ăn, ăn uống không ngon miệng.
• Tóc rụng nhiều, móng tay giòn yếu.
• Thường xuyên có vết bầm tím trên da.
• Vết thương lâu lành.
• Da dẻ nhợt nhạt, xanh xao, khô sần,...
• Mắt khô, dễ chảy ghèn,...
• Dễ mệt mỏi, không có năng lượng, kém tập trung.

2.3. Dấu hiệu chậm tăng trưởng

Khi không được cung cấp đầy đủ năng lượng và dưỡng chất từ thực phẩm, cơ thể trẻ sẽ thiếu "nguồn nhiên liệu" để tăng trưởng và phát triển, dẫn đến:

• Chậm tăng cân, chững cân hoặc giảm cân.
• Cơ bắp mềm, tay chân nhỏ và ít cơ.
• Chậm tăng trưởng chiều cao so với độ tuổi.
• Chậm mọc răng.
• Chậm đạt các mốc vận động (lẫy, bò, đứng, đi,...).
• Suy dinh dưỡng.

Trẻ kém hấp thu có thể trạng gầy còm, suy dinh dưỡng

3. Nguyên nhân của hội chứng kém hấp thu 

Một vài nguyên nhân thường gây hội chứng kém hấp thu ở trẻ như:

• Loạn khuẩn đường ruột: Hệ vi sinh đường ruột của trẻ cần sự ổn định giữa lợi - hại khuẩn. Nhưng đường ruột của con còn yếu khiến hại khuẩn phát triển vượt mức. 
• Bắt đầu ăn dặm quá sớm: Trẻ nhỏ chưa đủ enzym để tiêu hóa tất cả thức ăn và lượng thức ăn ít nên con dễ bị kém hấp thu. Chưa kể việc ăn dặm quá sớm cũng cản trở quá trình hấp thu một số dưỡng chất khác.
• Bất dung nạp hoặc thiếu enzym tiêu hóa: Enzym là yếu tố quan trọng giúp con biến đổi thức ăn thành các dưỡng chấp dễ tiêu hóa, hấp thụ. Thiếu hoặc bất dung nạp enzym khiến quá trình tiêu hóa ở trẻ bất bình thường, con không thể thu nạp dinh dưỡng. 
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Tỷ lệ trẻ thiếu vitamin, kẽm ở Việt Nam vẫn còn cao so với các nước khác. Nguyên nhân là trong chế độ ăn hàng ngày kém đa dạng nhóm chất. 
• Dùng thuốc lâu ngày: Đặc biệt là thuốc kháng sinh dùng nhiều ngày dễ khiến con chậm phát triển xương, chậm lớn. 
• Do các bệnh liên quan: Lao, bệnh celiac, xơ gan, suy dinh dưỡng mạn tính,...là một số bệnh thường gặp ở trẻ kém hấp thu. 

Bất dung nạp lactose cũng là một dạng của kém hấp thu

4. Bé chậm hấp thu, mẹ nên làm gì?

Qua những đặc điểm về trẻ khó hấp thu ở trên, hẳn mẹ rất lo khi thấy những điều đó ở con. Nhưng mẹ hãy bình tĩnh và làmtheo những bước sau để khắc phục tình trạng con chậm hấp thu. 

4.1. Xác định chính xác nguyên nhân 

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc con chậm hấp thu, mỗi trường hợp có cách giải quyết khác nhau. Vì thế mẹ cần biết rõ lý do vì sao con hấp thu kém. Mẹ nên đưa con đến bệnh viện, phòng khám uy tín để được thăm khám. 

4.2. Có kế hoạch thực đơn phù hợp 

Một số thực phẩm khuyến cáo cho bé bị kém hấp thu như: sữa, cá, đậu, rau bina,…

Mẹ có thể áp dụng thêm một số cách như:kể chuyện đồ ăn , chia cữ ăn hợp lý, cắt thức ăn thành hình ngộ nghĩnh để thu hút trẻ,…

4.3. Cải thiện tiêu hóa với sản phẩm hỗ trợ phù hợp 

Để hỗ trợ vấn đề tiêu hóa ở trẻ, mẹ có thể bổ sung thêm sản phẩm hỗ trợ như men vi sinh, đặc biệt là men đa chủng. Giải pháp này đã được chuyên gia chứng minh trên lâm sàng . 

Lựa chọn sản phẩm phù hợp mẹ cần tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, độ an toàn, thành phần, hiệu quả của sản phẩm để an tâm dùng cho bé.

4.4. Một số biện pháp khác 

Ngoài những giải pháp kể trên, mẹ cũng cần: 

Tập cho bé thói quen vệ sinh sạch sẽ, rửa tay trước khi ăn, không nhặt đồ dưới đất. Trẻ bú sữa thì mẹ cần vệ sinh bình sữa, tay chân trước khi cho con uống. Hãy giữ môi trường xung quanh được thoáng mát, sạch sẽ. 

Tẩy giun 2 lần/ năm với trẻ trên 2 tuổi. Việc này giúp hệ tiêu hóa của con khỏe hơn, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. 

Không lạm dụng kháng sinh, chỉ sử dụng khi được bác sĩ kê đơn. 

5. Tình trạng kém hấp thu ở trẻ có khỏi được không? 

Điều này phụ thuộc vào hiệu quả trong bổ sung dưỡng chất cho trẻ. Nếu có giải pháp, cách bổ sung đúng và đủ trẻ có thể hấp thu như những trẻ khác. Đây cũng là trường hợp chiếm phần lớn ở trẻ kém hấp thu. Và điều tốt nhất giúp trẻ thoát khỏi tình trạng kém hấp thu là bổ sung các chất thiết yếu như men vi sinh, thực phẩm, vi chất,...

Mong rằng qua bài viết trên đã cung cấp cho mẹ thông tin đầy đủ về vấn đề trẻ kém hấp thu. Mọi thắc mắc mẹ hãy liên hệ hotline 1900 636 985 hoặc qua website BioAmicus để nhận tư vấn miễn phí.