Trẻ lớp 1 học trước quên sau: Nguyên nhân và giải pháp toàn diện cho ba mẹ

Mục lục

Học trước quên sau là hiện tượng phổ biến ở trẻ mới vào lớp 1 và không phải là dấu hiệu cho thấy con kém thông minh. Thay vì la mắng hay tạo áp lực, ba mẹ cần bình tĩnh tìm hiểu nguyên nhân sâu xa và có những phương pháp đồng hành phù hợp với con trẻ.

Trong bài viết này, BioAmicus sẽ cung cấp cho ba mẹ những thông tin khoa học về nguyên nhân và giải pháp giúp cải thiện tình trạng học trước quên sau của bé!

Trẻ lớp 1 học trước quên sau - Nguyên nhân và giải pháp cho ba mẹ

Tại sao trẻ lớp 1 thường học trước quên sau?

Tình trạng "não cá vàng" ở trẻ lớp 1 có thể do nhiều yếu tố, bao gồm cả sinh lý, tâm lý và môi trường.

Do đặc điểm phát triển não bộ giai đoạn 6 tuổi

Ở độ tuổi lên 6, não bộ của trẻ vẫn đang trong giai đoạn tiếp tục phát triển khiến trẻ khó lưu giữ thông tin lâu dài nếu không được lặp lại hoặc củng cố thường xuyên.

Trẻ chỉ có thể ghi nhớ một lượng thông tin nhỏ trong một khoảng thời gian ngắn. Khi lượng kiến thức mới nạp vào quá nhiều (học chữ, học số, học thơ,...), thông tin cũ dễ dàng bị "đẩy" ra ngoài để nhường chỗ cho thông tin mới.

Bên cạnh đó, trẻ lớp 1 thường chỉ có thể duy trì sự tập trung và hứng được thú tối đa 30 phút cho một hoạt động nhất định. Các yếu tố gây xao nhãng như tiếng động, đồ vật xung quanh hay thậm chí là những suy nghĩ bất chợt trong đầu cũng có thể dễ dàng khiến trẻ mất tập trung. Vì vậy, việc yêu cầu trẻ chăm chú học tập trong suốt 40 - 45 phút, đặc biệt khi nội dung học mang tính khô khan và thiếu yếu tố tương tác, là một thách thức không nhỏ.

Áp lực tâm lý khi chuyển cấp

Chuyển từ môi trường vui chơi tự do ở mầm non sang một môi trường học tập có kỷ luật ở tiểu học là bước thay đổi lớn đối với trẻ.

Nỗi sợ cô giáo la mắng, sợ bị đánh giá, bị cho điểm kém,... có thể khiến trẻ áp lực. Khi não bộ ở trong trạng thái stress, trẻ sẽ gặp khó khăn hơn trong việc tiếp thu và lưu trữ kiến thức.

Phương pháp dạy và học chưa phù hợp

Phương pháp dạy học truyền thống - yêu cầu trẻ ngồi yên một chỗ, chỉ tiếp thu kiến thức thụ động mà không có sự tương tác sẽ khiến trẻ dễ chán nản và nhanh quên.

Trẻ ở độ tuổi này thường học tốt hơn thông qua các hoạt động thực hành, hình ảnh, hoặc trò chơi, đặc biệt là ở những bé có xu hướng học qua vận động (Kinesthetic learner) hoặc qua hình ảnh (Visual learner).

Mỗi đứa trẻ phù hợp với phương pháp học tập khác nhau

Trẻ sẽ học tập kém hiệu quả nếu bị ép học theo phương pháp không phù hợp

Các yếu tố về lối sống và dinh dưỡng

Giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc củng cố và sắp xếp lại thông tin đã học trong ngày vào bộ nhớ dài hạn. Trẻ thiếu ngủ sẽ luôn trong trạng thái mệt mỏi, uể oải, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tập trung và ghi nhớ.

Ngoài ra, não bộ tiêu thụ một lượng lớn năng lượng và cần rất nhiều dưỡng chất để hoạt động tối ưu. Việc thiếu hụt các vi chất quan trọng như: carbohydrate, protein, sắt, kẽm, vitamin nhóm B, DHA,... có thể làm suy giảm chức năng nhận thức của trẻ.

Nền tảng ghi nhớ: Sự phát triển trí não bắt đầu từ trong bụng mẹ

Nhiều bậc phụ huynh thường có suy nghĩ rằng chỉ khi con bắt đầu đi học, cần tập trung cao độ thì mới cần quan tâm đến dinh dưỡng cho trí não. Tuy nhiên, việc này cũng giống như đợi nhà xây xong mới gia cố nền móng.

Trên thực tế, nền tảng cho khả năng học tập và ghi nhớ của trẻ được xây dựng từ rất sớm, ngay từ khi còn là một bào thai. Nghiên cứu cho thấy, trong giai đoạn 1000 ngày vàng (từ khi mẹ bắt đầu mang thai đến khi trẻ 2 tuổi), não bộ của trẻ phát triển với tốc độ vũ bão, hình thành hàng triệu kết nối thần kinh mỗi giây.

DHA (Docosahexaenoic Acid) đã được chứng minh là dưỡng chất quan trọng bậc nhất cho quá trình phát triển não bộ của con người. DHA là một axit béo Omega-3 không bão hòa, chiếm tỷ lệ rất cao trong chất xám của não và trong võng mạc mắt. Nó là "viên gạch" xây dựng nên màng tế bào thần kinh, giúp tăng tốc độ truyền tín hiệu giữa các nơ-ron.

Việc thiếu hụt DHA trong giai đoạn vàng có thể ảnh hưởng lâu dài đến khả năng nhận thức, tập trung và ghi nhớ của trẻ sau này.

Mặc dù việc bổ sung khi trẻ 6 tuổi vẫn có tác dụng, nhưng ba mẹ đã bỏ lỡ mất "thời điểm vàng" để xây dựng một nền tảng não bộ vững chắc nhất cho con.

1000 ngày đầu đời là giải đoạn vàng phát triển não bộ

Trẻ cần được bổ sung dinh dưỡng cho não bộ ngay từ thời kì bào thai

Bé học trước quên sau phải làm sao? Giải pháp toàn diện cho ba mẹ

Để cải thiện tình trạng trẻ lớp 1 học trước quên sau, cha mẹ cần áp dụng một chiến lược tổng thể, kết hợp từ tâm lý, phương pháp học tập đến dinh dưỡng.

Tạo môi trường học tập tích cực, không áp lực

Thay vì chỉ tập trung vào kết quả (con có được điểm 9, điểm 10 hay không), hãy khen ngợi từng cố gắng của con, để bé cảm nhận được sự quan tâm, ghi nhận của ba mẹ. Ví dụ: Mẹ thấy hôm nay con đã tập trung làm bài nhiều hơn 5 phút so với hôm qua; Hôm nay chữ viết của con đã thẳng hàng hơn, rất đáng khen;...

Đừng bắt trẻ ngồi học một tiếng đồng hồ liên tục. Ba mẹ hãy chia thành các phiên học ngắn 15 - 20 phút, xen kẽ giữa các phiên là thời gian nghỉ ngơi, vận động nhẹ nhàng sẽ giúp bé học tập trung và hiệu quả hơn vào các phiên học sau.

Áp dụng phương pháp học tập đa giác quan

Ba mẹ hãy giúp việc học trở nên thú vị hơn, để con học bằng nhiều giác quan cùng lúc - thông tin sẽ được khắc sâu hơn vào não bộ:

  • Thị giác: Dùng bút màu, sơ đồ tư duy, flashcard,... với nhiều hình ảnh, màu sắc sinh động.
  • Thính giác: Học qua bài hát, bài vè, hoặc ghi âm lại giọng đọc của con và cho con nghe lại.
  • Vận động: Dùng đất nặn để nặn chữ cái, dùng các khối gỗ để học toán, hoặc lồng ghép kiến thức vào các hoạt động hằng ngày (ví dụ khi đi siêu thị, hãy đố con nhận diện các mặt chữ trên bao bì sản phẩm),...

Xây dựng lối sinh hoạt khoa học

Việc duy trì một thói quen sinh hoạt lành mạnh sẽ giúp trẻ có tinh thần thoải mái, não bộ hoạt động hiệu quả hơn mỗi ngày:

  • Đảm bảo giấc ngủ chất lượng: Trẻ 6 - 12 tuổi cần ngủ từ 9 - 12 tiếng mỗi ngày. Hãy tạo cho con một thói quen đi ngủ sớm và thức dậy đúng giờ, kể cả cuối tuần.
  • Tăng cường hoạt động thể chất: Vận động giúp tăng cường lưu thông máu lên não, giải tỏa căng thẳng và cải thiện sự tập trung.

Chú ý chế độ dinh dưỡng

Dinh dưỡng đóng vai trò nền tảng trong việc nuôi dưỡng trí não và hỗ trợ khả năng học tập của trẻ. Giai đoạn lớp 1 là thời điểm trẻ cần được cung cấp chế độ ăn đa dạng, cân đối đầy đủ các nhóm chất, giúp duy trì sự tập trung, ghi nhớ tốt và phát triển khỏe mạnh mỗi ngày:

  • Tinh bột: Là nguồn cung cấp glucose - "nhiên liệu chính" cho não bộ hoạt động hiệu quả.
  • Chất đạm: Góp phần hình thành chất dẫn truyền thần kinh, giúp truyền tín hiệu giữa các tế bào não.
  • Chất béo: Giúp hình thành màng tế bào thần kinh và cung cấp năng lượng.
  • Vitamin nhóm B (B1, B6, B9, B12): Giúp não chuyển hóa năng lượng, tăng cường trí nhớ và khả năng xử lý thông tin.
  • Khoáng chất vi lượng (sắt, kẽm, i-ốt): Giúp cải thiện sự tập trung, tốc độ phản xạ và phát triển nhận thức.
  • Chất chống oxy hóa (vitamin C, vitamin E, beta-carotene,...): Bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương, hỗ trợ tăng đề kháng và chức năng nhận thức.

Dinh dưỡng cân đối là nền tảng để trẻ phát triển toàn diện

Trẻ cần rất nhiều dưỡng chất để phát triển toàn diện cả thể chất và trí tuệ

Đừng bỏ quên DHA

Và ba mẹ đừng quên dưỡng chất vàng cho não bộ - DHA:

  • Bổ sung từ sớm, ngay từ giai đoạn mang thai: Mẹ bầu nên chú trọng bổ sung DHA để hỗ trợ sự hình thành và phát triển não bộ của thai nhi.
  • Duy trì cho trẻ nhỏ: Tiếp tục cung cấp đủ DHA cho trẻ trong những năm đầu đời và cả khi trẻ bước vào độ tuổi đi học.
  • Nguồn cung cấp DHA:
    • Thực phẩm tự nhiên: Các loại cá béo như cá hồi, cá trích, cá mòi, cá ngừ là nguồn cung cấp DHA dồi dào. Ngoài ra, lòng đỏ trứng, các loại hạt (óc chó, hạnh nhân) cũng chứa một lượng DHA nhất định.
    • Sản phẩm bổ sung: Nếu trẻ quá kén ăn hoặc không thích ăn cá hay những thực phẩm chứa DHA. Ba mẹ có thể cân nhắc bổ sung các sản phẩm bổ sung DHA chuyên biệt để đảm bảo con nhận đủ lượng DHA cần thiết cho sự phát triển tối ưu của não bộ.

Mời ba mẹ tham khảo sản phẩm BioAmicus Omega-3 DHA tinh khiết, không tanh tới từ Canada dành cho trẻ từ sơ sinh:

dha bioamicus
DHA BioAmicus Omega-3 - Dầu cá tinh khiết, không tanh
385.000đ

Kết luận

Hành trình vào lớp 1 là bước khởi đầu tuyệt vời nhưng cũng đầy thử thách - không chỉ với trẻ, mà còn với cả cha mẹ. Ba mẹ hãy cố gắng hiểu con, kiên nhẫn với con, và đồng hành cùng con đúng cách.

BioAmicus tin chắc rằng với sự yêu thương, quan tâm đúng đắn của ba mẹ, con yêu sẽ sớm vượt qua giai đoạn “học trước quên sau” và ngày càng tiến bộ.

Hy vọng rằng bài viết đã mang đến cho ba mẹ những thông tin hữu ích. Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để nhận hỗ trợ bất cứ lúc nào.


Bài viết liên quan

Gọi ngay