Tư vấn ngay: 1900 636 985
Giỏ hàng
Không phải tất cả trẻ tự kỷ đều gặp khó khăn về trí tuệ, một số trẻ tự kỷ thông minh có tư duy vượt trội và năng khiếu đặc biệt trong một số lĩnh vực. Tuy nhiên, các em cũng đối mặt với thách thức trong giao tiếp và thích nghi xã hội. Liệu trẻ tự kỷ thông minh có chữa được không? Hãy cùng tìm hiểu đặc điểm và phương pháp hỗ trợ nhóm trẻ đặc biệt này.
Trẻ tự kỷ thông minh hay trẻ tự kỷ chức năng cao hoặc hội chứng Asperger thuộc Rối loạn Phổ Tự kỷ (ASD) nhưng có trí tuệ trung bình hoặc cao hơn. Dù gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội và có hành vi lặp đi lặp lại, nhiều trẻ vẫn thể hiện khả năng đặc biệt trong toán học, nghệ thuật hoặc ghi nhớ.
Nhiều người cho rằng tất cả trẻ tự kỷ đều có trí tuệ kém, nhưng thực tế không phải vậy. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng 23,5% trẻ tự kỷ có chỉ số IQ 71–85, trong khi 38,6% có chỉ số IQ trung bình hoặc cao hơn (IQ > 85).
ASD là một phổ rối loạn, có nghĩa là mức độ ảnh hưởng và khả năng nhận thức của mỗi cá nhân rất khác nhau. Một số trẻ gặp khó khăn nghiêm trọng trong học tập và giao tiếp, trong khi những trẻ khác lại có trí tuệ cao và thể hiện tài năng đặc biệt trong một số lĩnh vực.
Các nghiên cứu cho thấy trí thông minh không chỉ phụ thuộc vào chỉ số IQ mà còn liên quan đến khả năng tư duy logic, sáng tạo, giải quyết vấn đề và nhận diện mẫu. Nếu được hỗ trợ phù hợp, trẻ tự kỷ có thể phát huy tối đa năng lực của mình.
Nhiều thiên tài như Isaac Newton, Albert Einstein, Beethoven, Mozart, George Orwell và gần đây là tỷ phú Elon Musk được cho là có dấu hiệu của hội chứng tự kỷ hoặc Asperger. Họ sở hữu tư duy khác biệt, khả năng tập trung cao và tài năng xuất chúng, cho thấy tự kỷ không phải là rào cản mà đôi khi còn là lợi thế giúp tạo nên những đóng góp vĩ đại.
Trẻ tự kỷ thông minh vẫn mang những đặc điểm cốt lõi của rối loạn phổ tự kỷ (ASD). Các bé gặp khó khăn trong giao tiếp, hầu như không có bạn bè, ít thể hiện sự đồng cảm và hiếm khi bày tỏ tình cảm với người khác.
Các em có xu hướng "vô tâm" theo cách hiểu thông thường, chỉ tập trung vào lĩnh vực yêu thích như âm nhạc, vật lý, thiên văn học... mà ít quan tâm đến xung quanh. Bên cạnh đó, trẻ thường thích lặp lại thói quen và duy trì sở thích hoặc lịch sinh hoạt một cách cứng nhắc.
Tuy nhiên, bên cạnh những hạn chế này, trẻ tự kỷ thông minh lại sở hữu một số khả năng đặc biệt:
Ngoài ra, một số trẻ cũng có năng khiếu trong các lĩnh vực khoa học, tư duy logic và phân tích. Nghiên cứu của Đại học Stanford trên 36 trẻ cho thấy, nhóm trẻ tự kỷ có kỹ năng toán học vượt trội hơn nhờ sử dụng vùng não đặc biệt để làm toán, giúp tính toán nhanh và phân tích tốt hơn. Nhiều trẻ cũng giỏi cờ vua nhờ trí nhớ tốt, tập trung cao và tư duy logic, như Gia Phúc – kiện tướng cờ vua thế giới ở tuổi 14.
Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng trở thành "thần đồng" mà chỉ có năng khiếu trong một khía cạnh nhất định. Vì vậy, các em vẫn cần được hỗ trợ để phát huy khả năng và thích nghi tốt hơn.
Tự kỷ không phải là bệnh, mà là một hội chứng. Vì vậy, hiện nay không có thuốc hay phương pháp nào có thể "chữa" khỏi hoàn toàn. Thay vì tìm cách "chữa", cha mẹ nên tập trung vào việc hỗ trợ trẻ phát triển tối đa tiềm năng của mình và giúp trẻ thích nghi với cuộc sống.
Đối với hội chứng Asperger, liệu pháp tâm lý là giải pháp vàng giúp trẻ vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
Trẻ tự kỷ thông minh thường lo âu, trầm cảm hoặc căng thẳng khi gặp thay đổi. Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) sẽ giúp trẻ thay đổi suy nghĩ tiêu cực, kiểm soát cảm xúc và điều chỉnh hành vi tốt hơn.
Đào tạo kỹ năng xã hội giúp trẻ hiểu các tín hiệu phi ngôn ngữ, duy trì hội thoại và phản hồi phù hợp trong giao tiếp. Nhờ đó, trẻ có thể kết nối tốt hơn với mọi người xung quanh.
Vật lý trị liệu và trị liệu nghề nghiệp hỗ trợ trẻ phát triển kỹ năng vận động, phối hợp cơ thể và cải thiện khả năng tự chăm sóc. Điều này đặc biệt cần thiết với trẻ gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
Liệu pháp gia đình giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về Asperger và biết cách hỗ trợ trẻ đúng cách. Khi gia đình đồng hành tích cực, trẻ sẽ có môi trường ổn định để phát triển các kỹ năng sống.
Phân tích hành vi ứng dụng (ABA) là phương pháp hiệu quả trong việc dạy trẻ các kỹ năng cần thiết bằng cách củng cố hành vi tích cực và giảm hành vi không mong muốn. ABA có nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với từng độ tuổi và mục tiêu phát triển, đặc biệt hữu ích trong việc nâng cao kỹ năng giao tiếp và tương tác xã hội.
Hiện chưa có thuốc đặc trị cho hội chứng Asperger hay rối loạn phổ tự kỷ (ASD). Tuy nhiên, một số loại thuốc có thể được kê đơn để hỗ trợ trẻ tự kỷ thông minh kiểm soát các vấn đề đi kèm.
Nếu trẻ gặp rối loạn lo âu như lo âu xã hội hoặc rối loạn lo âu lan tỏa (GAD), bác sĩ có thể kê thuốc chống trầm cảm nhóm SSRI hoặc thuốc giảm lo âu. Trẻ bị trầm cảm cũng có thể được điều trị bằng nhiều loại thuốc chống trầm cảm khác nhau.
Trẻ tự kỷ thông minh thường gặp các rối loạn đi kèm như tăng động giảm chú ý (ADHD), rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), rối loạn lưỡng cực hoặc rối loạn giấc ngủ. Nếu trẻ mắc ADHD, thuốc như methylphenidate có thể giúp cải thiện khả năng tập trung. Với trẻ bị OCD, nhóm thuốc SSRI có thể hỗ trợ kiểm soát suy nghĩ ám ảnh và hành vi lặp lại.
Trẻ tự kỷ thông minh đi kèm rối loạn lưỡng cực có thể được điều trị bằng thuốc ổn định tâm trạng, thuốc chống loạn thần hoặc chống trầm cảm để kiểm soát cảm xúc. Ngoài ra, nếu trẻ có vấn đề về giấc ngủ, melatonin có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Trẻ tự kỷ chức năng cao thường có vốn từ phong phú nhưng cách giao tiếp lại chưa linh hoạt. Con có thể nói với giọng đều đều, quá to hoặc nhấn nhá kỳ lạ, khiến người nghe khó hiểu. Ngoài ra, con hay dùng từ ngữ cứng nhắc, trịnh trọng hoặc quá chuyên ngành, đôi khi không phù hợp với ngữ cảnh.
Liệu pháp ngôn ngữ giúp con nói chuyện tự nhiên hơn, điều chỉnh giọng điệu, tốc độ và cách diễn đạt sao cho phù hợp. Bên cạnh đó, con cũng học cách hiểu và sử dụng giao tiếp phi ngôn ngữ như ánh mắt, cử chỉ, biểu cảm.
Khi được hỗ trợ đúng cách, con sẽ biết cách trò chuyện hai chiều, lắng nghe người khác và mở rộng chủ đề giao tiếp thay vì chỉ nói về sở thích riêng của mình.
Liệu pháp nghệ thuật và âm nhạc giúp trẻ tự kỷ thông minh phát triển kỹ năng giao tiếp, tương tác xã hội và thể hiện cảm xúc. Ví dụ, việc chơi nhạc cùng người khác có thể thúc đẩy các hành vi như giao tiếp bằng mắt, thay phiên nhau và tương tác với người khác.
Một nghiên cứu năm 2008 cho thấy rằng bảy tháng trị liệu nghệ thuật đã giúp một bé gái tuổi vị thành niên mắc Asperger giao tiếp tốt hơn và thoải mái hơn trong tương tác xã hội.
Một đánh giá vào năm 2014 trên 10 nghiên cứu cho thấy rằng liệu pháp âm nhạc do chuyên gia đào tạo có thể giúp cải thiện giao tiếp, kỹ năng xã hội và nhận diện cảm xúc ở trẻ mắc ASD.
Âm nhạc trị liệu giúp "chữa lành" trẻ tự kỷ
Dinh dưỡng ảnh hưởng lớn đến sự phát triển trí não và hành vi của trẻ tự kỷ. Một số cha mẹ áp dụng chế độ ăn không gluten, không casein hoặc bổ sung omega-3, vitamin B12, nhưng chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng về hiệu quả của các phương pháp này. Ngược lại, việc loại bỏ thực phẩm không đúng cách có thể gây thiếu hụt dinh dưỡng.
Trong đó, DHA là dưỡng chất quan trọng giúp phát triển não bộ, hỗ trợ dẫn truyền thần kinh và điều chỉnh hành vi. Nghiên cứu cho thấy trẻ tự kỷ thường có mức DHA thấp hơn bình thường, ảnh hưởng đến tập trung, giao tiếp và kỹ năng xã hội.
Bổ sung DHA từ các nguồn thực phẩm như cá hồi, cá ngừ, trứng hoặc từ các sản phẩm bổ sung như DHA BioAmicus có thể giúp cải thiện chức năng não bộ của trẻ. DHA BioAmicus được bào chế với công thức chuyên biệt dành cho trẻ nhỏ, cung cấp DHA tinh khiết, dễ hấp thu, phù hợp với trẻ tự kỷ có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc gặp khó khăn trong việc ăn các thực phẩm giàu DHA tự nhiên.
Thay vì coi ASD là một hạn chế, xã hội cần nhìn nhận đây là một dạng phát triển trí tuệ đặc biệt. Khi được thấu hiểu và hỗ trợ đúng cách, trẻ tự kỷ thông minh hoàn toàn có thể phát triển và tạo ra những giá trị to lớn cho cộng đồng.
Hy vọng rằng bài viết “Trẻ tự kỷ thông minh” đã mang đến cho mẹ những thông tin hữu ích. Nếu cần tư vấn thêm, mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để nhận hỗ trợ từ đội ngũ dược sĩ chuyên nghiệp bất cứ lúc nào.
Các bài viết của BioAmicus Việt Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Các sản phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh
Trang chủ
Messenger
Giỏ hàng
Hỗ trợ