Tư vấn ngay: 1900 636 985
Giỏ hàng
Muốn con phát triển cao lớn, thông minh và khỏe mạnh, sắt là vi chất thiết yếu ba mẹ không thể bỏ qua. Tuy nhiên, nhiều ba mẹ vẫn lo lắng khi thấy con bị táo bón mỗi lần uống sắt.
Vậy lý do vì sao trẻ uống sắt hay bị táo bón? Trong bài viết dưới đây, BioAmicus sẽ giúp ba mẹ hiểu rõ vai trò của sắt, nguyên nhân gây táo bón khi uống sắt và gợi ý giải pháp cải thiện hiệu quả, an toàn cho bé yêu.
Sắt là khoáng chất đóng vai trò sống còn trong nhiều quá trình sinh học quan trọng của cơ thể, đặc biệt là ở trẻ nhỏ đang trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển nhanh chóng.
Tình trạng táo bón sau khi bổ sung sắt không phải hiếm gặp, đặc biệt ở trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa còn non nớt. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, bao gồm cả bản chất khó hấp thu, dễ bị cạnh tranh của sắt và các yếu tố về lối sống, chế độ ăn uống chưa hợp lý của trẻ:
Theo nghiên cứu, chỉ một phần nhỏ sắt bổ sung được hấp thu qua ruột non vào máu để tham gia vào quá trình tạo máu và chuyển hóa (tỷ lệ dao động từ 5 - 50% phụ thuộc vào nhiều yếu tố). Phần còn lại không được hấp thu sẽ tồn tại trong lòng ruột dưới dạng ion sắt tự do.
Các ion sắt này khi bị oxy hóa có thể làm tổn thương các tế bào ruột, dẫn đến các biểu hiện rối loạn tiêu hóa, trong đó có cả táo bón.
Nghiên cứu cho thấy sắt dư trong lòng ruột có thể thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn gây hại, đồng thời ức chế lợi khuẩn Lactobacillus và Bifidobacterium.
Sự mất cân bằng vi sinh này không chỉ ảnh hưởng đến tiêu hóa và miễn dịch, mà còn làm giảm quá trình lên men chất xơ để tạo ra SCFA - axit béo chuỗi ngắn quan trọng giúp kích thích nhu động ruột và duy trì độ ẩm cho phân. Thiếu SCFA khiến phân khô, khó đi và dễ gây đầy bụng, chướng hơi cho trẻ.
Cơ chế dư thừa sắt gây táo bón ở trẻ
Sắt có thể phản ứng với một số thành phần trong thực phẩm như phytate (có trong ngũ cốc, đậu, hạt), tanin và polyphenol (trong một số rau củ quả) hay canxi, tạo thành các phức hợp không tan. Những phức hợp này không chỉ làm giảm khả năng hấp thu sắt mà còn khiến phân trở nên nặng, đặc hơn, góp phần làm tăng nguy cơ táo bón.
Không phải dạng sắt nào cũng phù hợp cho hệ tiêu hóa non nớt của trẻ nhỏ. Các loại muối sắt vô cơ như ferrous sulfate, ferrous fumarate, hay ferrous gluconate tuy có giá thành rẻ và dễ sản xuất, nhưng lại thường gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa - đặc biệt là táo bón, buồn nôn, và đau bụng.
Ngay cả khi đã chọn đúng loại sắt phù hợp, trẻ vẫn có thể bị táo bón nếu chế độ ăn uống và sinh hoạt chưa khoa học. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
Nguyên nhân táo bón có thể đến từ thói quen sinh hoạt không đúng
Nhiều ba mẹ khi thấy bé bị táo bón là vội dừng ngay việc bổ sung sắt. Tuy nhiên, điều này có thể khiến trẻ không được cung cấp đủ vi chất cần thiết cho sự phát triển, đặc biệt trong giai đoạn thiếu máu thiếu sắt.
Thay vì thế, ba mẹ hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng táo bón bằng cách lựa chọn đúng loại sắt, bổ sung đúng cách và điều chỉnh chế độ sinh hoạt cho bé.
Sắt Chelate, Sắt sinh học Liposomal,... là các loại sắt hiện đại với sinh khả dụng cao và thân thiện với hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ. So với muối sắt vô cơ, các loại sắt này đã được chứng minh là ít tương tác với thức ăn và ít gây ra các tác dụng phụ cho đường tiêu hóa như buồn nôn, táo bón hay tiêu chảy,...
Nghiên cứu cho thấy vitamin C có tác dụng tăng cường hấp thu sắt và góp phần hạn chế sự tương tác của sắt với một số chất ức chế như phytate, polyphenol và canxi.
Mẹ có thể cho trẻ uống sắt cùng nước cam hoặc lựa chọn các sản phẩm bổ sung sắt có thêm thành phần vitamin C sẽ giúp trẻ hấp thu sắt tốt hơn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ táo bón.
Theo MedlinePlus, sắt được hấp thu tốt nhất lúc bụng rỗng - khoảng 1 giờ trước ăn hoặc 2 giờ sau ăn. Tuy nhiên, với trẻ có hệ tiêu hóa nhạy cảm, mẹ có thể cho trẻ uống sắt cùng một lượng nhỏ thức ăn hoặc chia nhỏ liều sắt thành nhiều lần trong ngày để giảm nguy cơ kích ứng niêm mạc ruột.
Ngoài ra, không nên cho trẻ uống sắt cùng lúc với các vi chất khác như canxi, kẽm, magie vì những chất này cạnh tranh hấp thu với sắt tại ruột, vừa làm giảm hiệu quả bổ sung, vừa dễ tăng sắt tồn dư gây táo bón. Tốt nhất, nên giãn cách thời điểm uống sắt và các vi chất khác ít nhất 2 - 3 giờ.
Bên cạnh điều chỉnh cách bổ sung sắt, ba mẹ nên hỗ trợ bé bằng các biện pháp chăm sóc tại nhà nhằm tăng cường nhu động ruột và cải thiện tình trạng táo bón:
Nhu cầu khuyến nghị nước theo cân nặng và độ tuổi
|
Đối tượng |
Nhu cầu nước |
|
Trẻ em 1 - 10kg |
100 ml/kg |
|
Trẻ em 11 - 20kg |
1.000 ml + 50 ml/kg cho mỗi kg cân nặng tăng lên sau 10kg |
|
Trẻ em 21kg trở lên |
1.500 ml + 20 ml/kg cho mỗi kg cân nặng tăng lên sau 20kg |
|
Trẻ vị 10 - 18 tuổi |
40 ml/kg |
*Khuyến nghị về nhu cầu nước bao gồm cả lượng nước lọc, sữa, nước canh,... mà trẻ tiêu thụ.
Chăm sóc toàn diện giúp trẻ cải thiện táo bón nhanh hơn
Nếu tình trạng táo bón kéo dài trên 5 - 7 ngày, hoặc trẻ có các biểu hiện dưới đây, ba mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được đánh giá và có phương pháp xử trí phù hợp:
Táo bón khi uống sắt là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu ba mẹ hiểu rõ nguyên nhân và lựa chọn cách bổ sung phù hợp. Ngoài ra, chăm sóc hệ tiêu hóa khỏe mạnh chính là chìa khóa giúp trẻ hấp thu sắt hiệu quả và phát triển toàn diện.
Hy vọng rằng bài viết trên đã mang đến cho ba mẹ những thông tin hữu ích giúp hành trình chăm sóc con yêu trở nên dễ dàng hơn. Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để nhận sự hỗ trợ bất cứ lúc nào.
Các bài viết của BioAmicus Việt Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Các sản phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh
Trang chủ
Messenger
Hỗ trợ