Giỏ hàng
Vì sao trẻ tự kỷ không giao tiếp mắt? BioAmicus sẽ giúp ba mẹ giải đáp nguyên nhân trẻ tự kỷ thường tránh ánh mắt của người khác khi giao tiếp và cách hỗ trợ trẻ cải thiện tình trạng này!
Né tránh giao tiếp bằng mắt là một trong những dấu hiệu sớm và phổ biến của chứng rối loạn phổ tự kỷ (Autism Spectrum Disorder - ASD). Tuy nhiên, cơ chế chính xác của hiện tượng này vẫn chưa được xác định hoàn toàn.
Các nghiên cứu khoa học đã đưa ra nhiều giả thuyết khác nhau nhằm lý giải vì sao trẻ tự kỷ thường né tránh, không giao tiếp bằng mắt:
Hạch hạnh nhân (amygdala) là trung tâm xử lý cảm xúc và phản ứng trước mối đe dọa của não bộ. Nhiều nghiên cứu cho thấy sự khác biệt trong hoạt động của hạch hạnh nhân có liên quan đến hành vi né tránh giao tiếp bằng mắt ở trẻ tự kỷ.
Một số bằng chứng khoa học cho thấy việc trẻ tự kỷ giảm chú ý đến ánh mắt người khác có thể bắt nguồn từ sự giảm hoạt động của hạch hạnh nhân, khiến trẻ không nhận diện được đôi mắt là tín hiệu xã hội quan trọng.
Ngược lại, giả thuyết khác mới đây lại chỉ ra rằng khi trẻ tự kỷ có tiếp xúc ánh mắt với người khác sẽ khiến hạch hạnh nhân hoạt động quá mức, tạo ra phản ứng căng thẳng, lo lắng hoặc thậm chí sợ hãi, tương tự như cảm giác bị đe dọa. Khi đó, hành vi né tránh ánh mắt, quay đi hoặc nhìn xuống của trẻ thực chất là một cơ chế tự vệ bản năng để giảm bớt sự kích thích và giữ cho bản thân bình tĩnh hơn.
Ánh mắt chứa đựng rất nhiều thông điệp phi ngôn ngữ phức tạp như: cảm xúc, ý định, sự chân thành hay cả sự lừa dối,... Với một người bình thường, não bộ sẽ tự động xử lý những tín hiệu này để hiểu bối cảnh giao tiếp.
Tuy nhiên, trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc "giải mã" những thông tin xã hội phức tạp này. Việc phải đồng thời nhìn vào mắt, lắng nghe lời nói, quan sát biểu cảm khuôn mặt, và ngôn ngữ cơ thể,... có thể khiến trẻ bị quá tải.
Do đó, trẻ thường chọn cách tránh ánh mắt để tập trung vào lời nói - phần thông tin dễ tiếp nhận, dễ hiểu và ít gây nhiễu hơn.
Trẻ tự kỷ thường cảm thấy không thoải mái khi giao tiếp bằng mắt
Giao tiếp bằng mắt vốn là một phần quan trọng trong tương tác xã hội, giúp thể hiện sự quan tâm và kết nối với người đối diện. Tuy nhiên, đây không phải là cách duy nhất để trẻ thể hiện sự chú ý hay tham gia vào cuộc trò chuyện.
Tùy vào tình trạng của từng trẻ tự kỷ, ba mẹ nên lựa chọn những phương pháp nhẹ nhàng, phù hợp để giúp con dần cảm thấy thoải mái hơn trong giao tiếp.
Đừng ép buộc trẻ phải nhìn vào mắt người khác ngay lập tức - điều này có thể gây phản tác dụng. Hãy tạo ra một không gian thoải mái nơi trẻ cảm thấy an tâm khi tương tác:
Hãy bắt đầu từ những điều trẻ yêu thích. Khi cảm thấy vui vẻ và hứng thú, trẻ sẽ dễ dàng chấp nhận giao tiếp hơn thay vì cảm thấy bị ép buộc.
Những hoạt động này không nhằm mục đích “bắt buộc” trẻ phải nhìn, mà là tạo cơ hội để sự tiếp xúc ánh mắt diễn ra một cách thoải mái, gắn liền với niềm vui.
Mỗi khi trẻ có một nỗ lực giao tiếp bằng mắt, dù chỉ là một cái liếc nhìn thoáng qua, hãy ngay lập tức khen ngợi một cách chân thành: "Con nhìn mẹ giỏi quá!", "Cảm ơn con đã nhìn mẹ nhé!". Sự khích lệ này sẽ giúp trẻ dần dần xây dựng cảm giác quen thuộc và tích cực hơn với việc giao tiếp bằng mắt.
Thay vì giao tiếp bằng mắt, ba mẹ có thể dạy con những cách biểu đạt khác để chứng minh rằng con vẫn đang lắng nghe và tham gia vào cuộc trò chuyện:
Bằng cách mở rộng “ngôn ngữ phản hồi”, ba mẹ giúp trẻ không còn phụ thuộc vào giao tiếp bằng mắt như một tiêu chuẩn duy nhất. Nhờ đó, con vừa được tôn trọng giới hạn cá nhân, vừa có cơ hội phát triển khả năng giao tiếp theo cách phù hợp nhất với mình.
Trẻ vẫn có thể giao tiếp hiệu quả với người khác dù không sử dụng ánh mắt
Tóm lại, việc trẻ tự kỷ không giao tiếp mắt có liên quan phần lớn đến sự khác biệt trong hoạt động não bộ của trẻ. Thay vì ép buộc trẻ giao tiếp bằng mắt, ba mẹ có thể đồng hành bằng những phương pháp nhẹ nhàng, tôn trọng giới hạn của con để giúp trẻ dần thoải mái hơn trong tương tác ánh mắt và giao tiếp xã hội.
Bên cạnh can thiệp hành vi và giáo dục, việc hỗ trợ trẻ phát triển trí não từ bên trong thông qua dinh dưỡng cũng đóng một vai trò quan trọng không kém. Đặc biệt, DHA - một axit béo Omega-3 quan trọng trong cấu trúc não bộ và võng mạc mắt - đã được chứng minh có vai trò trong việc cải thiện khả năng nhận thức và tập trung ở trẻ.
Để hỗ trợ tốt nhất cho hành trình phát triển của con, ba mẹ có thể tham khảo bổ sung DHA Omega-3 BioAmicus. Sản phẩm được ứng dụng công nghệ hiện đại giúp cung cấp nguồn DHA tinh khiết, không tanh, hương vị thơm ngon cho trẻ dễ uống:
*Sản phẩm này không là phải thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Hy vọng rằng bài viết trên đã mang đến những thông tin hữu ích về lý do trẻ tự kỷ không giao tiếp mắt, giúp ba mẹ thấu hiểu và hỗ trợ con tốt hơn.
Nếu cần tư vấn thêm, ba mẹ có thể gọi hotline 1900 636 985 hoặc truy cập website BioAmicus để được hỗ trợ bất cứ lúc nào.
Các bài viết của BioAmicus Việt Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Các sản phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh
Trang chủ
Messenger
Hỗ trợ