Trẻ chậm nói có kém thông minh không? Quan niệm sai lầm về trẻ chậm nói

"Ánh mắt con thơ ngơ ngác, bập bẹ vài âm vô nghĩa khi bạn bè đã ríu rít kể chuyện. Con mình chậm nói quá! Liệu có phải con kém thông minh?" - Câu hỏi này, như một lưỡi dao, cứa vào tim biết bao bậc cha mẹ. Đừng lo lắng! Bài viết này sẽ giúp mẹ giải đáp liệu trẻ chậm nói có ảnh hưởng đến trí tuệ không? Đọc ngay!

1. Mối quan hệ giữa ngôn ngữ và trí tuệ của trẻ

Ngôn ngữ là một phần quan trọng trong sự phát triển nhận thức của trẻ, giúp trẻ thể hiện suy nghĩ và hiểu người khác. Tuy nhiên, trí tuệ không chỉ giới hạn ở ngôn ngữ mà còn bao gồm khả năng giải quyết vấn đề, sáng tạo và tư duy logic.

Nghiên cứu từ PubMed trên một nhóm trẻ lên 3 tuổi đã chỉ ra rằng: Tất cả các nhóm trẻ bị chậm phát triển ngôn ngữ đều có chỉ số IQ trung bình và điểm đọc trung bình thấp hơn, và còn gia tăng các vấn đề về hành vi.

Một nghiên cứu khác từ Pubmed nhấn mạnh rằng sự chậm nói nếu không được điều trị có thể dẫn đến các vấn đề nhận thức ở tuổi trưởng thành, cho thấy tầm quan trọng của can thiệp sớm.

2. Trẻ chậm nói có kém thông minh không?

Trẻ chậm nói không phải lúc nào cũng kém thông minh

Trẻ chậm nói không phải lúc nào cũng kém thông minh. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, sự chậm nói có thể là dấu hiệu của các vấn đề phát triển khác như tự kỷ, khó khăn về thính giác nhưng không phải lúc nào cũng liên quan trực tiếp đến trí tuệ.

Trẻ chậm nói kém thông minh

Những trẻ chậm nói kém thông minh thường do các rối loạn phát triển ở não bộ, chẳng hạn:

• Trẻ chậm phát triển: Chậm phát triển trí tuệ hay còn là một dạng rối loạn phát triển thần kinh. Nó có thể liên quan tới bất thường chức năng ngôn ngữ, nhận thức và tương tác xã hội. Trong đó, rối loạn học tập thường hay gặp, bao gồm suy giảm khả năng về nghe hiểu, đánh vần, sử dụng ngôn ngữ.
• Trẻ mắc chứng tự kỉ (ASD): Chậm nói là một biểu hiện đặc trưng của chứng tự kỉ. Phần lớn trẻ tự kỷ không chỉ thiếu hụt về mặt nhận thức mà còn bất thường trong hành vi, khả năng giao tiếp. Trẻ không những chậm nói, không muốn nói, phát âm vô nghĩa mà còn ít dùng cử chỉ giao tiếp hay tương tác bằng mắt.
• Trẻ bị bại não: Các tổn thương gây ra bởi bệnh bại não không tiến triển nhưng không có cách khắc phục triệt để. Bại não khiến cho não bộ chậm phát triển, vì vậy gây nên chứng chậm nói ở trẻ.

Trẻ chậm nói phát triển bình thường

Trẻ chậm nói phát triển bình thường nếu nguyên nhân chậm nói chỉ là tạm thời và có thể khắc phục được. Trẻ thuộc nhóm đối tượng này bao gồm:

• Trẻ có bất thường ở các cơ quan phát âm như: hở hàm ếch, sứt môi, dính dính thắng lưỡi...
• Trẻ gặp các vấn đề về thính giác chẳng hạn như: điếc bẩm sinh, viêm tai giữa, suy giảm thính lực... 
• Tâm lí trẻ bị sang chấn sau cú sốc đột ngột nào đó
• Trẻ thiếu đi sự tương tác với gia đình do ba mẹ quá bận rộn
• Trẻ tiếp xúc, sử dụng phương tiện điện tử quá nhiều, không giao tiếp với mọi người

Phần lớn các trẻ này chỉ gặp khó khăn về giao tiếp và tương tác xã hội trong khi các phương diện khác vẫn phát triển bình thường. Tuy nhiên mẹ vẫn cần có những biện pháp can thiệp hiệu quả để thúc đẩy khả năng nói và cả trí thông minh của trẻ.

Trẻ chậm nói có kém thông minh không?

Trẻ chậm nói thông minh

Bên cạnh đó, "Hội chứng Einstein" là hội chứng em bé chậm nói nhưng thông minh bẩm sinh hơn những đứa trẻ cùng tuổi. Một số biểu hiện của hội chứng Einstein bao gồm:

• Bé chậm nói, thậm chí không nói trong vài năm đầu. Đây là một trong các dấu hiệu điển hình của những bé mắc hội chứng này.
• Bé có khả năng suy luận, kỹ năng phân tích và tư duy logic vượt trội.
• Trí nhớ đáng kinh ngạc, bé có thể ghi nhớ thông tin rất lâu.
• Bé có quan điểm riêng, tính quyết đoán và ý chí mạnh mẽ nên ba mẹ thường cảm nhận thấy bé bướng bỉnh, khó thuyết phục.
• Trẻ gặp khó khăn trong việc ngồi bô, đến nay vấn đề này vẫn chưa được lý giải một cách cụ thể.
• Trẻ có sở thích về các trò chơi trí tuệ hoặc có khuynh hướng âm nhạc.

Hội chứng Eistein mang lại cho trẻ bộ não xuất phát điểm đã siêu phàm hơn các bạn đồng lứa nhưng khả năng ngôn ngữ đầu đời chậm chạp. Do đó những biện pháp hỗ trợ cải thiện khả năng giao tiếp là cần thiết cho bé vào lúc này!

Trẻ chậm nói có thể có một bộ óc thiên tài

3. Một số quan niệm sai lầm về trẻ chậm nói

Nhiều quan niệm sai lầm về trẻ chậm nói dẫn tới những hậu quả đáng tiếc, trẻ mất cơ hội được can thiệp đúng lúc, bỏ qua  thời gian vàng điều trị, khiến trẻ không nói, không giao tiếp được về sau.

"Chậm đi thì đói, chậm nói thì giàu" ngụ ý rằng trẻ biết đi chậm sẽ gặp khó khăn, nghèo đói, trong khi trẻ biết nói chậm lại được xem là thông minh, thành công và giàu có về sau. 

Một số trẻ chậm nói có thể thuộc nhóm Hội chứng Einstein, như Albert Einstein, người nói muộn nhưng sau này trở thành nhà khoa học vĩ đại. Tuy nhiên đây là trường hợp hiếm về trẻ chậm nói nhưng có tài năng vượt trội, đây không phải là quy luật chung, và không đảm bảo trẻ sẽ giàu có. Phần lớn trẻ chậm nói không phải là thiên tài, cần can thiệp sớm để tránh khó khăn sau này.

Nếu không được can thiệp, sự chậm nói ảnh hưởng đến khả năng đọc, viết, giao tiếp xã hội, làm tăng nguy cơ về nhận thức.

4. Cải thiện não bộ cho trẻ chậm nói

Dù nguyên nhân khiến trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là gì thì việc cha mẹ quan tâm chăm sóc để thúc đẩy khả năng nói ở trẻ cũng đều rất quan trọng. Một số biện pháp sau sẽ giúp con cải thiện tình trạng này:

• Cố gắng nói chuyện với trẻ nhiều nhất có thể bằng những câu từ đơn giản, ngắn gọn, chậm rãi để bé dễ ghi nhớ và bắt chước theo
• Dạy cho bé những từ đơn giản liên quan đến những sự  vật gần gũi hoặc các hoạt động đang xảy ra.
• Luôn động viên khuyến khích con để con mỗi khi con nói được để trẻ thêm mạnh dạn tập phát âm.
• Cho bé thời gian tự xử lý thông tin khi đưa ra câu hỏi, việc mẹ hướng dẫn bé trả lời quá nhiều đôi khi sẽ làm bé ỷ lại và không phát triển được khả năng phản xạ ngôn ngữ
• Không cho trẻ sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều. Nếu có thời gian mẹ nên cùng bé ngồi xem các chương trình và bình luận về các nhân vật để giúp trẻ xây dựng phản xạ, có nhiều hứng thú hơn trong việc tập nói
• Chế độ dinh dưỡng cũng cũng có vai trò tiên quyết trong sự phát triển não bộ của trẻ. Việc bổ sung các vi chất cần thiết  giúp bé sớm phát âm được nhờ vào lợi ích gia tăng kết nối các sợi thần kinh và hình thành vùng chức năng ngôn ngữ. Trong đó, bổ sung DHA từ sớm được cho là rất tốt cho sự phát triển trí não của trẻ, DHA giúp hỗ trợ hệ thần kinh hoàn thiện chức năng về phát âm, tư duy.

BioAmicus Omega-3 DHA - Dầu cá tinh khiết hỗ trợ phát triển não bộ

Như đã đề cập ở trên, DHA có thể giúp kích thích trẻ cải thiện khả năng ngôn ngữ ở trẻ chậm nói. Tuy nhiên, không phải loại DHA nào cũng an toàn và đảm bảo, mẹ nên lựa chọn nguồn DHA tinh khiết để có thể yên tâm bổ sung cho bé.

BioAmicus Omega-3 DHA hỗ trợ phát triển não bộ cho trẻ

Được biết đến với nguồn Omega-3 siêu tinh khiết, mỗi 0,5ml Omega-3 BioAmicus DHA chứa tới 100mg DHA và 20mg EPA. Độ tinh khiết của sản phẩm được kiểm chứng bởi các tiêu chuẩn khắt khe nhất như tiêu chuẩn 5 sao IFOS, tiêu chuẩn Codex Alimentarius, dược điển EU, dược điển Mỹ. 

Với vị ngon độc quyền, không tanh, vị ngọt nhẹ kết hợp với hương cam tự nhiên, cho bé các trải nghiệm thích thú khi bổ sung, không còn nổi ám ảnh mỗi lần uống DHA.

Sản phẩm không chứa chất gây dị ứng hay thành phần biến đổi gen, sẽ là sự lựa chọn vô cùng an toàn cho các mẹ có nhu cầu tìm mua DHA phù hợp với cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

DHA BioAmicus Omega-3 - Dầu cá tinh khiết, không tanh

385.000đ

Mua ngay

Trên đây, bài viết đã cùng mẹ tìm lời giải đáp cho câu hỏi “Trẻ chậm nói có kém thông minh không”. Cùng theo dõi BioAmicus trong các bài viết tiếp theo để nhận về nhiều thông tin bổ ích nữa nhé!