Trẻ ngủ nhiều có tốt không? Khi nào trẻ ngủ nhiều không tốt?

Ngắm nhìn con yêu ngủ say là một trong những khoảnh khắc yên bình và hạnh phúc nhất. Tuy nhiên, hành trình nuôi con luôn đầy ắp những nỗi lo. Chính những giấc ngủ dài của bé lại khiến không ít ba mẹ lo lắng rằng liệu em bé ngủ nhiều có tốt không? 

Trong bài viết sau đây, BioAmicus sẽ cung cấp góc nhìn khoa học và toàn diện nhất về giấc ngủ của trẻ sơ sinh, từ đó giúp ba mẹ an tâm hơn trong hành trình chăm sóc con yêu.

Tầm quan trọng của giấc ngủ với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Đối với trẻ nhỏ, giấc ngủ không đơn thuần là thời gian nghỉ ngơi mà còn là lúc cơ thể trẻ phát triển mạnh mẽ cả về thể chất lẫn nhận thức.

• Phát triển não bộ: Khi ngủ, não bộ trẻ không hề “nghỉ ngơi” mà càng hoạt động tích cực để xử lý, lưu trữ thông tin, xây dựng kết nối thần kinh mới - đặt nền móng cho khả năng học hỏi và tư duy sau này.[1]
• Tăng trưởng thể chất: Người ta thường nói trẻ "lớn lên trong khi ngủ" và điều này hoàn toàn đúng theo khoa học. Hormone tăng trưởng (GH) được tiết ra nhiều nhất trong khoảng ngay sau khi trẻ ngủ sâu. Đây là yếu tố quan trọng giúp phát triển chiều cao, cơ bắp, xương khớp và toàn bộ thể chất của trẻ.[2]
• Tăng cường miễn dịch: Trong khi ngủ, cơ thể sản xuất ra các protein gọi là cytokine, có vai trò quan trọng trong việc chống lại nhiễm trùng, viêm nhiễm và căng thẳng. Giấc ngủ chất lượng giúp hệ miễn dịch của trẻ được củng cố, giảm nguy cơ mắc các bệnh vặt. [3]
• Phục hồi năng lượng và điều hòa cảm xúc: Sau những giờ hoạt động, khám phá thế giới, giấc ngủ giúp trẻ nạp lại năng lượng, xử lý cảm xúc. Trẻ ngủ đủ giấc thường vui vẻ, ít quấy khóc và hoạt bát hơn khi thức dậy. Trẻ ngủ ít thường dễ cáu kỉnh hơn so với những trẻ ngủ đủ giấc.[4]

Giấc ngủ đủ đầy rất quan trọng với trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh ngủ nhiều có tốt không?

Trong năm đầu đời, trẻ sơ sinh dành phần lớn thời gian trong ngày ở trạng thái ngủ. Điều này là hoàn toàn tự nhiên và cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Giấc ngủ đủ và đều đặn giúp trẻ cải thiện khả năng chú ý, hành vi, học tập, trí nhớ và cảm xúc. Ngược lại, thiếu ngủ hay ngủ quá nhiều đều có thể dẫn đến các vấn đề về hành vi, sức khỏe thể chất và tinh thần như: béo phì, tiểu đường, huyết áp cao, thậm chí trầm cảm sau này cho bé.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã đưa ra một khuyến nghị chung về lượng giấc ngủ cần thiết để thúc đẩy sức khỏe tối ưu ở trẻ em, dựa trên đồng thuận của Học viện Y học về Giấc ngủ Hoa Kỳ (AASM):

*Không có khuyến nghị cụ thể về thời lượng ngủ cho trẻ dưới 4 tháng tuổi do nhu cầu và kiểu ngủ ở giai đoạn này biến đổi lớn giữa từng bé.

Ba mẹ có thể tham khảo khuyến nghị trên để biết rằng con mình có đang ngủ nhiều quá hay không. Tuy nhiên, cần nhớ rằng mỗi đứa trẻ có nhu cầu ngủ khác nhau, nếu trẻ ngủ nhiều hơn một chút nhưng vẫn có các dấu hiệu phát triển tốt dưới đây thì ba mẹ không cần lo lắng:

• Trẻ thức dậy đòi bú đều đặn.
• Trẻ phát triển bình thường theo biểu đồ tăng trưởng.
• Trẻ vẫn đi ngoài đều đặn, phân và nước tiểu không có bất thường.
• Khi thức, bé tỉnh táo, lanh lợi, có tương tác tốt với ba mẹ.
• Da dẻ hồng hào, không có dấu hiệu bất thường.

Bé sơ sinh ngủ nhiều hơn so với người lớn rất nhiều

Khi nào trẻ ngủ nhiều trở thành dấu hiệu đáng lo?

Dấu hiệu trẻ ngủ nhiều bất thường

Mặc dù trẻ sơ sinh ngủ nhiều là bình thường, nhưng nếu tình trạng ngủ nhiều đi kèm với các dấu hiệu bất thường dưới đây, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức:

• Ngủ li bì, khó đánh thức: Trẻ ngủ rất sâu, bỏ cữ bú hoặc khi cha mẹ lay gọi, kích thích để cho bú, bé vẫn không tỉnh hoặc chỉ lơ mơ rồi ngủ thiếp đi ngay.
• Bỏ bú, bú kém: Trẻ ngủ quên cả cơn đói, số cữ bú giảm đột ngột và lượng sữa bú mỗi lần rất ít.
• Sụt cân hoặc không tăng cân: Là hệ quả trực tiếp của việc bú kém, cho thấy trẻ không nhận đủ dinh dưỡng.
• Dấu hiệu mất nước: Bỉm tã khô trong nhiều giờ, miệng khô, mắt trũng, thóp lõm (ở trẻ sơ sinh), khóc không có nước mắt.
• Thay đổi về hô hấp: Thở nhanh hoặc thở chậm bất thường, thở khò khè.
• Thay đổi màu da: Da xanh xao, nhợt nhạt hoặc vàng da.
• Thân nhiệt bất thường: Sốt cao (trên 38°C) hoặc hạ thân nhiệt (dưới 36.5°C).
• Trẻ lừ đừ, yếu ớt: Khi thức, trẻ không lanh lợi, tay chân vô lực, tiếng khóc nhỏ yếu hơn bình thường.

Ba mẹ cần chú ý để phát hiện các biểu hiện bất thường về sức khỏe của trẻ khi ngủ

Những nguyên nhân có thể khiến trẻ ngủ nhiều bất thường

• Nhiễm trùng: Các bệnh lý như nhiễm trùng huyết, viêm màng não, viêm phổi có thể khiến trẻ mệt mỏi, yếu ớt và ngủ nhiều hơn bình thường.
• Vàng da bệnh lý: Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, nồng độ bilirubin trong máu quá cao có thể ảnh hưởng đến não bộ và gây ra tình trạng ngủ li bì.
• Bệnh tim mạch hoặc hô hấp: Các vấn đề về tim phổi làm giảm lượng oxy cung cấp cho não và cơ thể, khiến trẻ dễ mệt mỏi và cần ngủ nhiều hơn để phục hồi.
• Mất nước hoặc rối loạn chuyển hóa: Mất cân bằng điện giải hoặc các rối loạn chuyển hóa bẩm sinh có thể ảnh hưởng đến chức năng não bộ, gây tình trạng lừ đừ, ngủ nhiều bất thường.
• Tác dụng phụ từ thuốc: Một số loại thuốc mẹ dùng trong thời gian cho con bú (như thuốc an thần, kháng histamin...) có thể truyền qua sữa mẹ và khiến trẻ ngủ nhiều hơn bình thường.

Kết Luận

Như vậy, giấc ngủ là món quà quý giá cho sự phát triển của trẻ sơ sinh. Việc trẻ ngủ nhiều trong những tháng đầu đời đa phần là một hiện tượng sinh lý hoàn toàn bình thường.

Tuy nhiên, khi nhận thấy trẻ ngủ nhiều đi kèm bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào đã nêu ở trên, hãy tìm kiếm sự tư vấn và thăm khám từ các bác sĩ chuyên khoa nhi để đảm bảo con yêu được chăm sóc một cách tốt nhất.

Hy vọng rằng bài viết trên đây đã giải đáp được thắc mắc của ba mẹ về vấn đề “Trẻ ngủ nhiều có tốt không?” Nếu cần hỗ trợ thêm thông tin, hãy liên hệ hotline 1900 636 985 hoặc qua website BioAmicus để nhận tư vấn miễn phí.