Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có nguy hiểm không? 4 biến chứng đáng lo

Hầu hết các mẹ phải đối mặt với tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ ít nhất 1 lần khi con dưới 7 tuổi. Câu hỏi hay được hỏi nhất của mẹ là rối loạn tiêu hóa ở trẻ có nguy hiểm không? Cùng đánh giá mức độ nguy hiểm của rối loạn tiêu hóa ở trẻ qua các triệu chứng trong bài viết dưới đây.

1. Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có nguy hiểm không?

Rối loạn tiêu hóa là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em và thường không nguy hiểm nếu chỉ xảy ra thoáng qua. Nguyên nhân thường liên quan đến sự thay đổi chế độ ăn hoặc hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện. Trong những trường hợp này, các triệu chứng có thể tự cải thiện sau vài ngày nếu được chăm sóc và điều chỉnh đúng cách.

Tuy nhiên, rối loạn tiêu hóa kéo dài hoặc tái diễn nhiều lần lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm. Khi các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, nôn trớ, chướng bụng, đầy hơi, đau bụng,... diễn ra liên tục hoặc có xu hướng nặng dần, trẻ không chỉ mệt mỏi, ăn ngủ kém hơn mà còn có thể gặp phải nhiều biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển.

2. Biến chứng nguy hiểm ở trẻ rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa nếu chỉ diễn ra ngắn ngày thường không gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài hoặc tái diễn nhiều lần, trẻ có thể đối mặt với nhiều biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển.

2.1. Mất nước và rối loạn điện giải

Đây là biến chứng thường gặp nhất, đặc biệt ở trẻ bị tiêu chảy hoặc nôn nhiều. Khi cơ thể mất nước liên tục, trẻ có thể xuất hiện các biểu hiện như khát nhiều, khô môi, trũng mắt, tiểu ít, mệt mỏi, lờ đờ,... Nếu không được bù nước và điện giải kịp thời, mất nước nặng có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn, hô hấp và thậm chí gây tử vong, nhất là ở trẻ nhỏ dưới 4 tháng tuổi.

2.2. Tổn thương hậu môn và nguy cơ trĩ

Khi trẻ bị táo bón, khối phân khô cứng kèm theo việc rặn mạnh có thể gây nứt kẽ hậu môn, dẫn đến đau rát, chảy máu khi đi tiêu. Tình trạng này sẽ khiến trẻ sợ hãi, hình thành xu hướng nhịn đi vệ sinh, làm táo bón càng thêm trầm trọng và kéo dài.

Nếu không được can thiệp kịp thời, trẻ có nguy cơ gặp phải các tổn thương mạn tính vùng hậu môn – trực tràng, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ ngay từ sớm.

2.3. Suy dinh dưỡng và chậm phát triển

Rối loạn tiêu hóa kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất. Trẻ thường ăn kém, hấp thu không hiệu quả, dẫn đến chậm tăng cân hoặc sụt cân. Nếu tình trạng này không được cải thiện, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, suy giảm sức đề kháng, dễ mắc bệnh nhiễm trùng và chậm phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.

2.4. Ảnh hưởng tâm lý và thói quen ăn uống

Đau bụng, đầy hơi, nôn trớ hoặc đi tiêu khó khiến trẻ luôn trong trạng thái khó chịu, quấy khóc, sợ ăn và sợ đi vệ sinh. Lâu dần, trẻ hình thành tâm lý né tránh bữa ăn hoặc nhịn đi tiêu, làm tình trạng rối loạn tiêu hóa ngày càng trầm trọng và khó điều trị hơn.

3. Dấu hiệu cánh báo nguy hiểm ở trẻ rối loạn tiêu hóa

Ba mẹ cần đặc biệt lưu ý các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm ở trẻ bị rối loạn tiêu hóa để kịp thời xử trí. Cùng là những triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, nôn trớ, đau bụng,... tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng giống nhau về mức độ nguy hiểm.

Điều quan trọng là ba mẹ cần quan sát tần suất, thời gian kéo dài và mức độ nghiêm trọng của từng triệu chứng. Khi các biểu hiện chỉ xuất hiện thoáng qua và cải thiện sau vài ngày, nguy cơ thường không cao. Ngược lại, nếu triệu chứng kéo dài, diễn tiến nặng hơn hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường khác, đó có thể là cảnh báo cho những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, cần được thăm khám và can thiệp sớm.

3.1. Dấu hiệu nôn mửa nguy hiểm

Khi mắc rối loạn tiêu hóa, đường tiêu hóa ở trẻ liên tục bị kích thích. Điều này khiến con thường xuyên cảm thấy buồn nôn, ghê cổ và nôn.

Đây có thể là triệu chứng không đáng lo ngại nếu:

– Nôn khan hoặc chỉ trớ lượng nhỏ sữa, thức ăn

– Khỏi nôn trong vòng 6-24 giờ

– Thức ăn, dịch khi nôn ra không có màu, mùi lạ

Khi trẻ có các biểu hiện sau, tình trạng nôn mửa có thể trở nên nguy hiểm. Lúc này, hãy liên lạc với bác sĩ của con:

– Nôn kèm theo sốt cao

– Nôn ra máu, nôn ra dịch xanh, vàng

– Nôn liên tục trong vòng 24 giờ

– Nôn mửa kèm tiêu chảy nặng

– Con có biểu hiện thiếu nước như da khô, đuối sức

Nôn mửa ở trẻ rối loạn tiêu hóa có thể nguy hiểm mẹ cần chú ý

3.2. Dấu hiệu đau bụng nguy hiểm

Đau bụng là triệu chứng thường găp ở trẻ rối loạn tiêu hóa. Đây có thể là những cơn đau âm ỉ, kéo dài hoặc đau dữ dội theo từng cơn. Các cơn đau bụng ở trẻ rối loạn tiêu hóa không có vị trí cố định. Cơn đau cũng có thể lan tỏa trong khắp khoang bụng. Đau bụng kèm theo đầy hơi, chuột rút, buồn nôn đều không phải những cơn đau bụng nguy hiểm.

Những cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa nguy hiểm ở trẻ nhỏ là:

– Cơn đau cố định tại một điểm

– Đau bụng dữ dội, gập người khi lên cơn đau

– Trẻ quấy khóc nhiều, không dỗ được

– Đau bụng kèm theo đi ngoài ra máu

3.3. Dấu hiệu táo bón và tiêu chảy nguy hiểm 

Đi ngoài táo lỏng bất thường rất hay gặp ở trẻ rối loạn tiêu hóa. Một số trường hợp, táo bón và tiêu chảy xảy ra cùng lúc khi 1 đầu phân khô cứng, phần còn lại lỏng, nhiều nước.

Khi khô táo, bé có thể không đi tiêu trong vài ngày, khi đi thì đau rát, khó chịu. Táo bón lâu ngày, bụng con chứa lượng lớn chất thải sẽ to lên, sờ thấy cục cứng.

Trong khi đó, tiêu chảy điển hình bởi việc con đi tiêu nhiều hơn 3 lần mỗi ngày. Tiêu chảy thường kèm theo nôn, ăn không ngon.

Trẻ rối loạn tiêu hóa gặp nguy hiểm nếu:

– Con táo bón lâu ngày, bụng chướng to, gõ vang

– Có lẫn máu trong phân

– Tiêu chảy ra dịch trong, liên tục trong 1 ngày

– Trẻ không chịu ăn gì, chân tay lạnh

3.4. Đối với trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày – thực quản là một triệu chứng thường gặp ở trẻ

Rối loạn tiêu hóa gây trào ngược dạ dày – thực quản ở trẻ hơi khó quan sát. Mẹ nhận biết thông qua con chậm tăng cân, hay ọc sữa, quấy khóc vô cớ, nhất là ban đêm. Ngoài ra, ợ hơi, ợ chua cũng là các dấu hiệu điển hình, xong mẹ chỉ có thể nhận biết qua các hỏi con.

Trào ngược dạ dày, thực quản kéo dài gây rối loạn tiêu hóa nguy hiểm có biểu hiện:

– Con nôn ra dịch xanh – vàng

– Con thường xuyên ho, chữa không khỏi

– Con quấy khóc liên tục, than phiền rằng đau quanh khu vực thực quản, phía ngực hoặc dạ dày.

– Con tăng cân kém

Mời mẹ tham khảo thêm

4. Các bệnh lý dễ nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa thông thường

Một điểm đáng lo ngại là triệu chứng rối loạn tiêu hóa thông thường rất dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý đường tiêu hóa nguy hiểm, khiến việc phát hiện và điều trị bị chậm trễ. Nếu ba mẹ chủ quan điều trị tại nhà trong thời gian dài, bệnh có thể tiến triển nặng và gây biến chứng nguy hiểm.

4.1. Rối loạn tiêu hóa tăng bạch cầu ái toan (EGID)

Đây là tình trạng bệnh lý do hoạt động bất thường của các tế bào miễn dịch gây ra các ổ viêm trên đường tiêu hóa.

Bệnh có thể gây viêm, xuất huyết, loét dạ dày, viêm họng. Các biểu hiện thường thấy nhất là chứng khó nuốt, đau rát họng, ho, nôn, khó chịu vùng thượng vị.

4.2. Bệnh celiac

Bệnh Celiac gây ra các phản ứng dị ứng khi con tiếp xúc với gluten trong các cây họ lúa mì.

Triệu chứng điển hình của Celiac bao gồm nôn, táo bón, phân có mùi hôi, nhờn và sủi bọt.

Bệnh Celiac làm rối loạn hấp thu dưỡng chất từ ruột non, lâu dài gây biến chứng suy dinh dưỡng, chậm phát triển trí tuệ.

4.3. Bệnh viêm ruột (IBD)

Bệnh nhân mắc viêm ruột thường có biểu hiện tiêu chảy, phân lẫn máu, đau bụng từng cơn dọc theo ruột.

Viêm ruột có thể diễn ra cấp tính hoặc mạn tính, gây ra nguy cơ ung thư tại ruột, suy dinh dưỡng và rối loạn chuyển hóa.

Một sản phẩm bổ sung rất tốt cho trẻ mắc viêm ruột là men vi sinh đa chủng. Dòng men này được chứng minh là có tác dụng làm dịu ổ viêm, từ đó hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh.

4.4. Lồng ruột

Lồng ruột là một bệnh lý nguy hiểm, cần đưa đi cấp cứu ngay từ khi có các triệu chứng đầu tiên

Phần lớn bệnh lồng ruột xảy ra với trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. Đây là một bệnh lý nguy hiểm, cần đưa đi cấp cứu ngay từ khi có các triệu chứng đầu tiên như:

– Con đang ăn tự nhiên khóc ré lên, cong người, nắm chặt tay

– Bé không chịu bú, nôn trớ, khóc nhiều

– Có thể sờ thấy phần cứng như chiếc xúc xích

– Da tím tái, tay chân lạnh

– Có thể sốt

4.5. Xoắn ruột

Khi 2 phần ruột xoắn lại với nhau, tường tiêu hóa sẽ có một nút thắt, hạn chế tiêu hoa thức ăn. Đây cũng là một trường hợp cần đưa trẻ đi cấp cứu.

Mẹ nhận biết xoắn ruột gây rối loạn tiêu hóa nguy hiểm quá các biểu hiện:

– Trẻ đau bụng nhiều, quấy khóc liên tục

– Trẻ nôn nhiều, nôn ra mật xanh, mật vàng

– Bụng chướng, sờ có nút thắt, sờ đau

– Trong phân có lẫn máu.

4.6. Hội chứng ruột ngắn

Ngắn ruột khiến trẻ kém hấp thu, thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn đã bị đẩy ra ngoài

Ngắn ruột khiến trẻ kém hấp thu, thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn đã bị đẩy ra ngoài.

Các dấu hiệu của hội chứng ruột ngắn thường gặp nhất là:

– Tiêu chảy

– Phân lổn nhổn

– Da khô nhăn, mất nước

– Bé nhẹ cân, gầy yếu

Men vi sinh đa chủng cũng có thể dùng trong trường hợp này để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, làm chậm tốc độ thải phân, kích thích hấp thu dưỡng chất.

Rối loạn tiêu hóa ở trẻ có nguy hiểm không là một câu hỏi khó vì không phải lúc nào mẹ cũng hiểu được cảm giác của trẻ. Các dấu hiệu đau, cảm giác nóng rát… phần nhiều chỉ được quan sát bằng mắt nên không chính xác.

Vì vậy, nếu mẹ lo lắng về tình trạng rối loạn tiêu hóa ở con, hãy đưa con tới các cơ sở y tế để được thăm khám và hỗ trợ kịp thời.